Thánh Rosa - Rosa của lòng Ta, hãy cho Ta trái tim của con

THÁNH ROSA[1]

“Rosa của Lòng Ta, hãy cho Ta trái tim của con”

Suy niệm về cuộc đời các thánh là phương thuốc có tác dụng chống lại tâm hồn yếu đuối. Các thánh dạy chúng ta rằng: trong mọi thời đại, trên mọi quốc gia, trong mọi hoàn cảnh chúng ta có thể nên thánh. Chúa Giêsu Kitô hôm nay hôm qua và mãi mãi vẫn là một. Sự hiện diện sống động của Người trong nhà tạm và trong trái tim mỗi Người, làm cho các đóa hoa của đức hạnh thiên đàng nở ra tươi thắm và trổ sinh hoa trái trong thời đại của chúng ta cũng như trong những ngày bắt bớ và trong thời đại của đức tin. Tựa như sự khai sáng của sự thật an ủi này, chúng ta hãy suy tư cuộc đời thánh Rosa, một vị thánh vĩ đại của dòng Ba Đa Minh, vị thánh Bổn Mạng của Nam Mỹ (Bổn mạng của Hội Dòng).

Tên của ngài, chúng ta được nghe kể về việc đặt tên như một phép lạ. Mẹ của ngài khi đang đứng bên cạnh nôi ngắm nhìn em bé với một tình yêu trìu mến, thì thấy một đóa hồng tuyêt đẹp trên má của em khi bé đang ngủ. Thấy rằng đây là dấu hiệu của Thiên Chúa, bà đã bất chấp mọi chống đối không gọi em bé là Isabella nữa, tên này em bé nhận được trong ngày Rửa Tội, và từ đó về sau bà gọi em là Rosa. Khi Thiên Chúa ban cho ai một cái tên thì cái tên đó có một ý nghĩa sâu sắc, nó biểu hiện tính cách và sứ vụ của người đó. Thánh Rosa là “một Hoa Hồng mầu nhiệm” là Hoa Hồng của Thánh Tâm, được trồng, lớn lên và nở hoa giữa những gai nhọn; rồi sinh xôi nảy nở đầy mảnh đất mới đang bị tha hóa bởi tội lỗi ngập tràn và bởi lòng tham, với sự ngọt ngào thiên đàng.

Đọc tiểu sử cuộc đời ngài nếu chú ý một chút thôi chúng ta có thể học cách diễn tả vẻ đẹp của đóa hoa, hoa hồng mầu nhiệm. Trong ngày lễ kính ngài, Giáo Hội dùng lời sách Khôn Ngoan và Diễm Ca để miêu tả về ngài. Thiên Chúa toàn năng phán rằng: “Ta đã yêu nàng và đã chọn nàng từ thuở Ta còn niên thiếu, và Ta ước chọn nàng làm ái nữ của Ta: và Ta trở thành người yêu kiều diễm của nàng.” Từ ngày còn thơ thánh Rosa đã cảm thấy tình yêu Thiên Chúa chiếm đoạt tâm hồn mình. Tình yêu này đã khiến ngài khấn hứa dồng trinh lúc mới chỉ có 5 tuổi. Nó khiến ngài quyến luyến đến không thể kháng cự lại việc nhận chiếc áo dòng trắng của thánh Đa Minh; nó làm cho ngài đeo chiếc nhẫn vàng có khắc dòng chữ: “Rosa của Lòng Ta, hãy cho Ta trái tim của con.” Lời ca trong thánh lễ kính ngài diễn tả rằng: “Rosa có bàn tay trong sạch và tâm hồn trắng trong, đã trèo lên núi thánh của Chúa và đứng trên nơi thánh của Người.” “Giống như hoa huệ trong các bụi gai thì ngươi là người ta yêu dấu giữa các trinh nữ.”

Câu hỏi thực tế và quan trọng để chúng ta tìm hiểu là: Làm cách nào thánh Rosa lên được ngọn núi cao của hoàn thiện? Làm cách nào ngài nảy chồi đâm bông bên dòng sông? Làm cách nào để ngài trở nên hoa huệ trong sạch giữa bụi gai? Một số người nghĩ rằng đó là công trình của ơn huệ mà không cần bất cứ nỗ lực hoặc cộng tác của con người; rằng ngài là thiên thần mang hình dáng người, được đặc ân và được bảo toàn bởi Đấng Phu Quân tối cao qua những cách tuyệt vời nào đó mà ngài hoàn toàn không phải trải qua thử thách và cám dỗ; rằng lúc nào ngài cũng có thể đáp trả tình yêu Chúa, cũng có thể hát lên bài hát trong sách Diễm Ca: “Người dành tình yêu Người cho tôi. Người đổ trên tôi đầy hoa, người nâng đỡ tôi khỏi vấp ngã bởi tôi kiệt sức vì tình yêu. Cánh tay trái của Người tôi gối đầu và cánh tay phải của Người ấp ủ tôi.”

Tìm hiểu sâu hơn về cuộc đời thánh Rosa, ta nhận thấy sự thật là Hoa Hồng này mọc lên và đơm hoa giữa những gai nhọn. Bông hoa hồng đỏ tượng trưng cho tình yêu nồng thắm, sự ngọt ngào và tràn đầy sự hoàn thiện của vị thánh; những gai nhọn là biểu tượng của sự đau khổ triền miên của ngài.

Các thánh phải chịu đau khổ; đây là điểm ưu tiên thánh trên hết mọi sự. Chúa Giêsu đã bị đội mão gai và bị đóng đinh. Trái tim của Mẹ Người, trong trắng và đầy ơn phúc, đã bị đâm thâu bởi sầu khổ và buồn đau. Tất cả những ai muốn theo chân Chúa và Mẹ Maria phải chọn đội mão gai và vác thánh giá của mình. Linh hồn nào càng khao khát tình Chúa và càng yêu Chúa thì linh hồn đó càng phải hi sinh nhiều hơn. Luật của Chúa trên trần gian là sự hi sinh làm cho các thánh thật gần gũi và thân thương đối với chúng ta. Rosa của chúng ta sẽ không là thánh Rosa yêu quí nếu không có gai nhọn. Các gai nhọn giữ ngài khỏi những tì vết trần gian và thanh luyện linh hồn ngài giống như vàng thử lửa.

Phần tiểu sử liên quan đến sự đau khổ của vị thánh đơn sơ này thì quá dài. Ngài đã không bao giờ cố tình làm phiền lòng Chúa hay tha nhân, ngài đã yêu mến tất cả và được tất cả mến yêu, ngài có thể cảm thông không chỉ với loài người nhưng cả đối với những con vật câm điếc, và cả với các côn trùng hay gây khó chịu.

Một số đau khổ của ngài là do tự nguyện; ngài ăn chay hầu như suốt đời, chỉ trộn một ít thức ăn nuôi sống thân xác với một ít rau đắng. Ngài bôi trên bàn tay và bàn chân nhỏ bé của mình với vỏ cây và bột tiêu Ấn Độ để làm cho chúng trở nên xấu xí, bỏng rộp, xưng tấy. Trong  suốt 15 năm trên đầu ngài luôn đội một vòng đóng 99 chiếc đinh nhọn bên trong để nhắc nhở ngài về chiếc vòng gai của Đấng Tình Quân. Chung quanh thắt lưng ngài mang một chiếc dây sắt ba, nó cấn vào trong da thịt và gây ra những cơn đau khủng khiếp. Ngài yêu mến kỉ luật nên dùng nó thường xuyên khi được cha giải tội cho phép. Trong vườn ngài cất giữ một cây thánh giá gỗ mà ngài dùng để vác trên đôi vai tiều tụy trong suốt thời gian yên lặng của đêm tối, và đây là cách tốt để suy niệm và bắt chước vác Thánh Giá. Ngài ngủ rất ít, và gối đầu trên một tảng đá. Do vậy, cơ thể ứa máu, bàn tay và bàn chân xưng rộp, cái trán thương tích, nhưng bằng một tâm hồn trong trắng Rosa đã trèo lên tới đỉnh núi hoàn thiện.

Lớn hơn cả những thương tích trên cơ thể là sự đấu tranh trong tâm hồn. những cái gai nhọn đâm thâu không chỉ da thịt mà đến cả con tim ngài. Ngài yêu mến cha mẹ mình vô cùng; niềm vui của họ là của ngài, và đau buồn của họ là của ngài. Để giúp họ, ngài quyết định ở nhà và làm việc chăm chỉ, chăm sóc và bán hoa. Ngài thêu những chiếc thảm tuyệt đẹp và nghệ thuật. Ngài vâng phục cha mẹ một cách vui vẻ cho đến khi ngài được lệnh phải kết hôn, điều này trái với ý hướng và lời thề ước của ngài. Cha mẹ ngài không hiểu ơn gọi và món quà đặc biệt của ngài, và lầm tưởng là ngài đã không vâng phục. Họ quở trách, lăng mạ và trừng phạt ngài một cách nghiêm khắc. Ngài đã cảm thấu điều này, nó đau nhói trong tim ngài. Ngài đã khóc ròng nhiều đêm liền. Tuy nhiên, ngài vẫn vững dạ trong đau khổ của mình và sống chân thật trước mặt Chúa.

Là một thành viên của dòng Ba Đa Minh, thánh Rosa cảm nhận được sự quan trọng của thinh lặng và cô tịch, nó là nhân đức cần thiết của Kitô giáo. Ngài không được hưởng phúc lành và lợi ích của một tu viện; chính vì thế ngài nhờ em trai làm cho mình một cái lều nhỏ trong góc vườn. Nơi này trở thành căn phòng, một tu viện nhỏ xinh của ngài. Hiếm hoi lắm mới có những dịp, hoặc với những lý do đặc biệt mà một số rất ít người được vào trong, phá vỡ sự thinh lặng thánh thiêng của căn phòng. Ngài không bao giờ rời phòng trừ khi phải làm nhiệm vụ hay làm tông đồ. Trong căn phòng nhỏ đó các thiên thần trên thiên đàng chứng kiến nhiều cuộc chiến đấu và nhiều lần chiến thắng vinh quang.

Có những lúc sự an ủi tuyệt diệu đến với ngài để thêm sức và lòng can đảm cho ngài, nhưng ngài cũng rất thường xuyên cảm nghiệm sự khô khan và chán nản. Thiên Chúa cho phép ma quỷ cám dỗ và quấy nhiễu ngài. Ngài cảm thấy mình bị chia cắt với Thiên Chúa và bị khinh miệt; ngài sợ đi lạc vĩnh viễn. Vào những dịp như vậy chúng ta biết được rằng ngài đã đau nỗi đau của luyện ngục. Sự đau khổ của ngài trong căn phòng nhỏ sánh với sự đau buồn của Chúa Giêsu trong vườn Cây Dầu. Ngài thường dùng lời Chúa mà kêu lên, “Lạy Cha, xin cất chén đắng khỏi con, nhưng đừng theo ý con mà theo ý Cha! Lạy Chúa là Thiên Chúa của con, sao Người bỏ mặc con?” Ngài đã trải qua nỗi đau đớn này 2 tiếng mỗi ngày trong suốt 15 năm. Một lần nữa chúng ta thấy được bức họa về cách mà thánh nữ trèo lên núi Chúa như thế nào. Qua việc đau nỗi đau của Thánh Tâm Chúa, Rosa đã trở nên “Ái nữ của Lòng Ta”.

Sau khi kiểm chứng những chiếc lá và gai nhọn của Hoa Hồng Mầu Nhiệm, chúng ta bắt đầu xem xét đến hương thơm của bông hoa, nó thật ngọt ngào dưới mắt Thiên Chúa và con người. Cuộc đời của Đóa Hoa này đẹp từng chi tiết; đẹp và hoàn hảo trong từng cánh hoa.

Mỗi trang sách về tiểu sử của thánh Rosa có tính chất hướng dẫn và khai trí, không trang nào đầy đủ bằng trang cuối cùng. Cái chết của Đóa Hồng này không phải là sự tàn úa của các cánh hoa, chúng rơi xuống đất và trở thành đất, nhưng chúng lại mở ra một chiếc nụ mới, phơi bày dưới ánh sáng những chiếc lá mỏng manh được giấu kín, nó tỏa ra mùi hương ngọt ngào bay tới thiên cung. Cái chết giải thoát tử thần và tỏa sáng phi thường; nó mang lại một thứ hương thơm ngát tỏa “trước tôn nhan Thiên Chúa.”

Thánh Catarina nói rằng: “Người công chính sống khoan dung nhân hậu và chết trong tình yêu, nếu họ sống trọn vẹn các đức hạnh và với trọn niềm hi vọng vào giá máu cứu chuộc của Con Chiên, thì sẽ nhìn thấy điều tốt lành mà ta đã chuẩn bị cho họ. Ta sẽ ôm ấp nó bằng cánh tay tình yêu, giữ nó thật chặt bằng tình yêu của Ta, là đấng tốt lành tối cao và vĩnh cửu. Vì vậy họ nếm trải sự sống vĩnh cửu trước khi từ bỏ thân xác hay chết của mình, tức là trước khi linh hồn lìa khỏi xác.” Thánh Rosa được hưởng ân huệ to lớn này. Khi ngài được 31 tuổi, gần đạt tới tuổi của Đấng Tình Quân, ngài cảm thấy cái chết đang dần đến, ngài không sợ nhưng chào đón nó bằng niềm hân hoan tựa như đây là giây phút hạnh phúc nhất trong đời mình. Ngài coi đó giống như là trở về nhà, là cuộc gặp gỡ với Thiên Chúa và Đấng Cứu Chuộc của mình, sự mở đầu của niềm hân hoan không bao giờ tàn lụi.

Ba ngày trước cơn bạo bệnh cuối cùng, ngài bắt đầu cuộc hành hương đến các nhà thờ và nhà nguyện ở Lima để tạ ơn Chúa vì những hồng ân ngài đã nhận được ở đó. Sau một thời gian chuẩn bị, khi ngài lãnh Bí tích Sức Dầu Bệnh Nhân ngài đã xuất thần, lúc tỉnh lại ngài quay qua cha giải tội và nói rằng: “Thưa cha, con có thể nói gì về những sự sung sướng và an ủi mà Thiên Chúa đổ tràn vĩnh cửu trên các thánh! Con ra đi với lòng thỏa mãn khôn tả để chiêm niệm khuôn mặt đáng tôn thờ của Đức Kitô, Người mà con đã sống trọn cuộc đời mình để chiếm hữu.”

Ngài nói trong trạng thái hoàn toàn bình tĩnh và vui tươi với các bà con và bạn bè đang đứng quanh giường mình rằng: “Giêsu ở với con,” lời của ngài như Hoa Hồng ngọt ngào và mầu nhiệm bay tới thiên đàng.

Sự thánh thiện này là hương thơm ngọt ngào trước tòa Chúa, mang đến phúc lành cho loài người như Kinh Thánh đã nói. Trong Cựu Ước chúng ta đọc thấy rằng Thiên Chúa sẵn sàng không phá hủy cả thành phố chỉ vì trong đó có 4 người công chính. Mặc dù chỉ là một nhà thần bí sống ẩn dật, thánh Rosa đã ảnh hưởng trực tiếp đến những người chung quanh. Hương thơm ngọt ngào về đức hạnh của ngài đã tràn lan trên thành phố và trên đất nước, hương thơm ấy đã đi vào con tim mọi người.

Yêu Chúa, Rosa cũng yêu tha nhân, là con cái của Chúa bằng một tình yêu nồng cháy, tình yêu thiêng liêng. Ngài giúp người nghèo và như một thiên thần nhân từ, ngài viếng thăm người đau yếu, sự hiện diện của ngài mang lại niềm an ủi và sự chịu đựng. Mỗi ngày ngài cầu nguyện, khóc than và đánh đập thân xác để cầu xin cho tội nhân trở lại. Ngài không bao giờ chỉ nhìn ngắm các ngọn núi bao quanh thành phố, nhưng ngài khao khát đi vào trong các khu vực của người nghèo da đỏ để dạy dỗ họ về Chúa Giêsu chịu đóng đinh.

Cái chết của ngài đã tiết lộ bí mật và sự ảnh hưởng thiêng liêng của những khát vọng rực cháy nơi ngài. Đời sống cầu nguyện và việc ăn chay hãm mình triền miên của ngài cho các linh hồn mà ngài chưa bao giờ gặp mặt. Tin về cái chết của ngài làm rung động thành phố và đất nước lân cận. Người giàu lẫn người nghèo, hàng giáo sĩ và giáo dân, ngay cả những người da đỏ từ các vùng đồi núi xung quanh, tất cả chạy đến để ngắm nhìn lần cuối khuôn mặt trẻ thơ của vị thánh, không bị biến dạng hoặc biến đổi bởi cái chết.

Đám tang của con người nhỏ bé đơn giản này long trọng nhất mà thành phố Lima chưa từng có. Đức tổng giám mục và các vị phụ tá, chính quyền và những người dưới quyền, tất cả các dòng tu, các cộng đoàn, các tín hữu thuộc mọi tầng lớp hiện diện để đưa tiễn thi thể ngài đến nhà thờ thánh Đa Minh. Họ yêu mến Hoa Hồng của mình và tôn kính ngài như một vị thánh, trong suốt hai ngày nhà thờ chật ních người đến nỗi thi thể ngài không thể di chuyển được.

Có bao nhiêu bài học mà cuộc đời đơn sơ này không dạy chúng ta? Tình yêu nồng cháy của Thiên Chúa, tình yêu của Thánh Tâm thay đổi mọi sự và mạnh mẽ hơn cái chết là ý niệm trước nhất và trung tâm. Tình yêu của Thiên Chúa đưa tâm hồn ra khỏi thế giới, làm thay đổi các giác quan và đóng đinh thân xác, rửa sạch và thánh hóa những ai tìm kiếm nó, nó đưa linh hồn vào nơi thanh tịnh để gặp Chúa Giêsu, để chuyện trò với Người, để đau khổ với Người, và đem ơn cứu độ cho các linh hồn. Để cứu các linh hồn không nhất thiết phải đi giảng dạy và làm phép lạ. Một cuộc sống tĩnh lặng, trong sạch và sốt sắng với Chúa là một ngọn lửa chiếu sáng, tình yêu và sự sống. Thánh Rosa loan truyền cách sống này. Còn tôi, tại sao không?

Minh Thùy (theo tài liệu)