Một chút chia sẻ về - Khóa học
dành cho các nhà Đào tạo Đa Minh
khu vực Châu Á – Thái Bình Dương
ASIA – PACIFIC DOMINICAN FORMATORS’ COURSE
Manila, ngày 06 tháng 3 năm 2017
- Từ 7:00 sáng, sau Giờ Kinh Phụng Vụ chung với cộng đoàn nhà Mẹ của các Soeurs Đa Minh Catarina Siena – Philippines, Ba chị em lên xe với Sr. Esther (điều phối viên của ban tổ chức) và Sr. Bernardetta (Tổng cố vấn và cũng là Giám đốc Thỉnh Sinh nhà dòng Đa Minh Catarina Siena) đến Trường Đại Học UST (University of Santo Thomas) của các cha Dòng Đa Minh tỉnh dòng Philippines, để nhập đoàn với quý Cha, quý Soeurs và quý Thầy thuộc nhiều hội dòng Đa Minh khu vực Châu Á Thái Bình Dương, khởi hành lên Trung Tâm Tĩnh Tâm của Tỉnh dòng Đa Minh Philippines tại Caleruega, một vùng núi và phong cảnh rất đẹp, thơ mộng, với khí hậu mát mẻ như Đà Lạt. Trên xe các tham dự viên được Cha Jun O.P, trưởng ban Tổ chức thông báo về chương trình học cũng như việc phân chia phòng cho các tham dự viên. Sau hai giờ trên xe, mọi người được tiếp sức một cái bánh ngọt và một chai nước. Sau gần 3 giờ di chuyển bằng xe Bus, xe đã đến nơi và nhận phòng. Ba chị em Đa Minh Rosa Lima được ở chung một căn phòng ấm áp nhìn ra sườn núi thơ mộng có thể chiêm ngắm ánh mặt trời lặn mỗi khi chiều về.
- 11:00 tham dự viên tập trung tại phòng hội để nghe hướng dẫn về các điều lệ của trung tâm tĩnh tâm để ai có nhu cầu đều biết nơi và người liên hệ.
- 12:00 mọi người dùng bữa chung với nhau. Không có chỗ dành riêng tại bàn ăn nhưng để tự do cho tất cả tham dự viên muốn ngồi với ai và bàn nào tùy thích. Chính vì thế chúng tôi cũng có dịp gặp gỡ nói chuyện với nhiều người. Cơm trưa xong mọi người được nghỉ trưa đến 15giờ. Có lẽ đây là giờ mà ai cũng thích nhất. Chẳng phải tu sĩ Rosa Lima mới là người thiếu ngủ nhưng có lẽ đây là bệnh chung của anh chị em Đa Minh khi gặp nhau mới tiết lộ.
- 15:00 chúng tôi lại tập trung tại hội trường chào đón Cha Cha Gerard Timoner OP, tân Phụ Tá BT Cả đặc trách vùng Châu Á Thái Bình Dương, thay cho Cha Vinh Sơn Hà Viễn Lự. Cha đã có những lời khai mạc đầy khích lệ và cho các tham dự viên hiểu rõ ý nghĩa của khóa học là nhằm giúp cho các nhà đào tạo Đa Minh có được những kiến thức cơ bản để đồng hành với thụ huấn sinh. Ngoài ra đây là cơ hội tốt cho anh chị em Đa Minh đang phụ trách việc đào tạo có cơ hội chia sẻ học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Hơn bao giờ hết, Dòng luôn đặt vai trò của việc đào tạo lên hàng đầu vì Hội dòng chỉ phát triển và tương lai của Hội dòng phụ thuộc vào việc đào tạo. Một nhắn nhủ khác cũng như thách đố mà Cha Phụ tá BT Cả nói với các nhà đào tạo là mọi người hãy hình dung ra Hội dòng của chúng ta sẽ như thế nào trong 20 năm tới? Phải chăng các thụ huấn sinh của chúng ta sẽ trở thành những nhà đào tạo mới cho tương lại? Vậy chúng ta phải làm gì hôm nay? Sau cùng Cha Gerard Timoner cầu chúc cho tất cả tham dự viên gặt hái được nhiều hoa trái trong khóa học này.
- Đúng 18:00 Thánh Lễ khai mạc được bắt đầu do Cha Timoner chủ tế cùng với các cha đồng tế và lồng ghép với giờ kinh Chiều thật sốt sáng trang nghiêm. Trong bài giảng, Cha Timoner chia sẻ khá nhiều về đoàn sủng trở thành những nhà “giảng thuyết” Đa Minh.
Trên hết đó là những người biết lắng nghe LỜI CHÚA, lắng nghe với thái độ vâng phục Lời của Thiên Chúa nói với chúng ta, vì làm sao chúng ta có thể rao giảng hay nói về Thiên Chúa một cách đúng đắn nếu như chúng ta không nghe được tiếng Chúa nói với chúng ta một cách xác thực. Rao giảng về Chúa Giê su không những hoàn thành vai trò ngôn sứ của mỗi người chúng ta, mà còn giúp chúng ta hướng dẫn và đồng hành với anh chị em mình, đặc biệt đối với các em trong giai đoạn thụ huấn, để giúp các em đến với Chúa là Mục tử nhân lành.
Tiếp theo Cha Timoner chia sẻ về Thánh Đa Minh, được xem như là vị mục tử nhân lành, là ánh sáng của Giáo Hội, là thầy dạy Chân Lý (Doctor Veritatis). Chúng ta vừa là những anh chị em Đa Minh, vừa là tín hữu nên chúng ta cũng là ánh sáng và Chúa Giê su cũng nói với chúng ta rằng “anh em là ánh sáng cho trần gian”. Vâng, chúng ta là ánh sáng chứ không phải là mặt trời, chúng ta chỉ là ánh sáng của mặt trăng. Chỉ có Chúa Giêsu là ánh sáng thật cho trần gian, và chúng ta phản chiếu ánh sáng của Ngài. Và chúng ta biết ánh sáng của mặt trăng tỏa sáng như thế nào là phụ thuộc vào vị trí của nó so với vị trí mặt trời. Cũng vậy, ánh sáng phát xuất từ Chúa Kitô cũng sẽ bị vật gì đó che khuất giữa Đức Kitô với chúng ta. Vậy ánh sáng của chúng ta thuộc loại nào? Trăng tròn, trăng khuyết hay trăng non? Nói tới đây tôi tin rằng sứ mạng huấn luyện là để giúp anh chị em của chúng ta biết rũ bỏ tất cả những rào cản che khuất ánh sáng của Chúa Kitô phản chiếu nơi họ. Cha Gerard Timoner nhấn mạnh việc phản chiếu ánh sáng của Chúa Kitô là sứ mạng của mỗi người Đa Minh và của mọi Kitô hữu, những ai cảm thấy được thúc bách để rao giảng Đức Giêsu. Thánh Đa Minh là ánh sáng của Giáo Hội, giống như ánh sáng của Đức Giê su nói trong Tin Mừng.
Theo Chân phước Jordano Saxony, thân mẫu của Thánh Đa Minh đã nhìn thấy ngôi sao trên trán của cha Thánh trong ngày rửa tội Ngài; cũng như trước đó Chân Phước Jane, thân mẫu Ngài đã mơ một giấc mơ và nhìn thấy Cha Thánh Đa Minh có một mặt trăng, không phải là một ngôi sao, trên trán của ngài. Cha Thánh Đa Minh không giữ cho riêng mình ánh sáng về khát vọng thần linh, Ngài thiết lập dòng Giảng thuyết, một Dòng dành cho cả những người nam và nữ muốn hiến thân học hỏi chân lý và rao giảng ân sủng.
Cha Timoner so sánh để hiểu về anh em Phan Sinh, chúng ta có thể nhìn vào Phanxico, nhưng để hiểu về Cha Thánh Đa Minh, chúng ta phải nhìn vào các anh chị em Đa Minh. Chúng ta phải nhìn vào Thánh Tôma Aquino, Thánh Alberto Cả, Thánh Martin de Porress, Thánh Catarina Siena, Thánh Rosa Lima, Thánh Batolomeo de Las Casas, các bạn tử đạo của Thánh Lorenzo Ruiz, và còn nữa, tuy nhiên có tin hay không, thưa anh chị em chúng ta đang quy tụ quanh bàn tiệc Thánh thể đây, để có thể hiểu được người Đa Minh là ai, thì hy vọng rằng chúng ta có thể hiểu được người Đa Minh là ai khi chúng ta nhìn vào chính bản thân mình.
Cha Timoner cũng chia sẻ một thắc mắc của Cha từ thời Tập viện đó là tại sao Dòng giảng thuyết lại không thâu các bài giảng hay bài chia sẻ. Phải chăng chúng ta không thiếu phương tiện để ghi chép vì chúng ta vẫn đọc các bài giảng thật tuyệt vời của Thánh Augustino- người từng sống trong các thế kỷ đầu. Chúng ta dường như chỉ có tất cả 3 lá thư ngắn do Cha Thánh Đa Minh viết đó là: lá thư đầu tiên viến cho các chị em Đan Sĩ; lá thư thứ hai và thứ ba viết về sự trở lại của bè rối Albigensian. Một số người cho rằng Cha Thánh Đa Minh là nhà thuyết giảng chứ không phải nhà văn. Tuy nhiên nhiều câu hỏi vẫn được đặt ra là phải chăng không có ai muốn ghi chép lại những lời giảng của Cha Thánh Đa Minh? Phải chăng không có ai quan tâm đến Ngài? Tuy nhiên Chân Phước Cecilia lại rất để ý và quan sát kỹ lưỡng về cha Thánh đến độ Nữ chân phước này có thể miêu tả một cách chính xác từng chi tiết về Cha Thánh Đa Minh. Chân Phước Cecilia miêu tả: “Đây là ngoại hình của Cha Thánh Đa Minh, Ngài có dáng cao trung bình, hơi gầy, sắc mặt hồng hào, tóc và râu quai nón màu nâu vàng, và đôi mắt sáng…. Cha Thánh luôn vui tươi, trừ khi xúc động tỏ lòng thương cảm khi chứng kiến sự đau khổ của tha nhân. Cha Thánh có đôi tay búp măng rất đẹp. Giọng nói của Ngài rõ ràng, quý phái và thánh thót. Ngài không bị hói nhưng lại muốn noi gương các giáo sĩ nên Ngài đã cạo đầu, và đầu Ngài cũng có ít tóc bạc.” Vậy tại sao Thánh nữ chỉ miêu tả khuôn mặt cha Thánh mà lại không ghi lại những gì Ngài nói? Tôi thiết nghĩ có một lý do tuyệt vời khi không ghi lại bài giảng của Cha Thánh Đa Minh. Có lẽ sự thiếu sót này cũng là cách thức để làm sáng lên huyền nhiệm mà Cha Thánh Đa Minh, và Dòng mà Ngài thiết lập là bài giảng duy nhất của Ngài.
Cha Thánh gọi những tu viện đầu tiên Ngài thiết lập không phải là nhà cho những người giảng thuyết mà chính ngôi nhà ấy là nhà giảng thuyết thánh thiện. Lời rao giảng của Cha Thánh Đa Minh luôn nói về sự say mê chân lý và lòng thương cảm đến người nghèo khổ. Trong việc huấn luyện đào tạo, anh chị em cũng sẽ giúp các em trẻ biết kể lại những câu chuyện và lịch sử đời mình thành một bài thống nhất tiếp nối với bài giảng của Cha Thánh Đa Minh. Và Anh chị em cũng vậy đều là thành phần của lời giảng thuyết ấy của Cha Thánh Đa Minh. Phải chăng có lúc anh chị em trở thành những luật lệ đúng đắn nằm giữa trang và được in đậm trong lá thư của ngài? Phải chăng anh chị em chỉ là những ghi chú nhàm chán không có ý nghĩa gì trong phần cuối trang? Phải chăng anh chị em là phần ghi chú “footnote” mà không có ai đọc nhưng thực sự các ghi chú ấy lại cần vì nếu ai đọc nó, họ sẽ thấy nhiều điều thú vị và giúp cho học hiểu được toàn bộ thông điệp khiến cho cho anh chị em đi đúng hướng một cách có ý nghĩa.
Chúng ta bằng sự độc đáo duy nhất của mình hãy luôn tiếp nối lời rao giảng của Cha Thánh Đa Minh trong thế giới hôm nay. Bài giảng của Cha Thánh Đa Minh có hùng biện hay không ngày hôm nay tại Châu Á Thái Bình Dương này tùy thuộc rất nhiều vào mỗi người chúng ta. Anh chị em chúng ta có đam mê tìm kiếm chân lý hay không? Chúng ta có truyền lửa đam mê trong việc học hành và giảng dạy nhằm giúp các thụ huấn sinh của chúng ta được thúc đẩy chuyên chăm học hành và đối diện với thế giới cùng với thao thức của chúng ta hay không?
Kính thưa anh chị em, một cách thức tuyệt vời giúp khởi đầu một thế kỷ mới của Dòng đó là làm sao chúng ta luôn ghi nhớ trong tâm trí mình một điều đó là chúng ta luôn góp phần làm phong phú bài giảng của Cha Thánh Đa Minh.
Đó là tóm tắt bài giảng của Cha Gerard Timoner III.
- Sau Thánh Lễ, mọi người dùng cơm tối chung với nhau vào lúc 19:00. Đây cũng là thời gian để anh chị em làm quen với nhau và có nhiều giờ để chia sẻ với nhau. Sau giờ cơm, mọi người có thể giải trí chung với nhau tại phòng giải trí “ Tuktok”; có thể xem Tivi, hay nhâm nhi lai rai với nhau một chút trước khi ngủ.
Từ ngày 07 tháng 3 đến 10 tháng 3 năm 2017
Hằng ngày chúng tôi bắt đầu với Thánh Lễ và giờ Kinh Sáng lúc 6:30 rất sốt sắng trong bầu khí mát mẻ thanh tịnh đầy tiếng chim hót của Trung tâm Tĩnh Tâm Caleruega trên một ngọn đồi cao. Các Cha tham dự viên được phân chia lần lượt chủ tế và giảng lễ mỗi Thánh Lễ.
Mỗi ngày có 3 giờ học bắt đầu từ 9:00 sáng – 10 giờ, sau đó giải lao và tiết 2 bắt đầu lúc 10:30 tới 11:30; buổi chiều tiết học tiếp nối lúc 15:00; 18 giờ, mọi người đọc kinh Mân Côi và Kinh Chiều chung với nhau. Một điều thú vị là các giờ kinh được chia đều cho 3 tổ phụ trách và tùy vào sáng kiến của các tổ có thể điều động hay tổ chức việc đọc kinh Mân Côi hay đi đàng Thánh Giá vào các ngày thứ Sáu, sao cho sinh động và sốt sáng. Có ngày cả nhóm đứng xung quanh Cha Thánh Đa Minh để lần hạt chung, và tới chục kinh thứ 5 thì cùng nhau rước lên nhà nguyện để đọc kinh tối; có ngày đứng xung quanh tượng đài Đức Mẹ; có ngày cử hành trong phòng học… nói chung việc cử hành phụng vụ rất nhẹ nhàng, uyển chuyển và linh động.
Nội dung khóa học
Tuần đầu tiên ban tổ chức mời các Cha Giáo Sư của Dòng Ngôi Lời và Đa Minh chia sẻ về các đề tài: Sứ vụ truyền giáo ngày nay tại Châu Á Thái Bình Dương do Cha Edgardo Javier, SVD phụ trách; Huấn luyện tri thức và Thần Học Thánh Tô ma Aquino về huấn luyện do Cha Enrico Gonzales, OP chia sẻ - cũng cần nói thêm về vị giáo sư này; tuy Cha là Giáo Sư triết học với thâm niên giảng dạy và tuổi đã cao nhưng Chúa ban cho Cha ơn hài hước…Tất cả những gì xem ra trừu tượng, phức tạp hay khó hiểu đều được Cha trình bày cách hóm hỉnh, vui tươi, nhẹ nhàng đơn giản nhưng sâu sắc. Chính vì thế mà lớp học luôn đầy ắp tiếng cười. Cha kể nhiều kinh nghiệm đối thoại với sinh viên, với anh em, với bề trên rất ý nghĩa mà có lẽ các nhà đào tạo nên tập cho mình có cái nhìn tích cực và tin tưởng vào Chúa nhiều hơn khi làm công việc này. Cha cũng đưa ra các câu hỏi cho tham dự viên thảo luận để có cái nhìn và suy nghĩ sâu xa hơn về việc đào tạo hôm nay.; tiếp theo là đề tài “Một đời giảng thuyết hay một lối sống, cung cách sống giảng thuyết” do Cha Quirico Pedregosa, OP - Nguyên Bề trên Giám Tỉnh – Tỉnh Dòng Philippines chia sẻ. Có lẽ với kinh nghiệm làm quản trị tỉnh dòng Philippines 3 nhiệm kì, Cha Quirico có cái nhìn xác tín về đặc sủng của Dòng qua Thánh Tổ Phụ - Cha Thánh Đa Minh. Vì thế trong bài chia sẻ Cha mời gọi mọi người quay trở về với nền tảng của Dòng, với thao thức và sáng kiến ban đầu của Cha Thánh Đa Minh cùng với Đức Giám Mục Diego: Dòng được sinh ra trên đường đi và Dòng sinh ra nhằm đáp lại nhu cầu loan báo Tin Mừng trong thời đại của Ngài. Cha Quirino nhắc lại 3 thực tại cho thấy tại sao chúng ta phải sốt sắng loan báo Tin Mừng đó là vì: (1) còn nhiều người chưa được loan báo tin Mừng; (2) vì những người theo dị giáo Albigioa và (3) còn nhiều người chưa dễ dàng nghe dạy về đức tin. Trong ánh sáng trở về nguồn và lịch sử Dòng, chúng ta có thể nhận ra Thánh Đa Minh và các anh em của Ngài không chỉ quan tâm đến sứ vụ thuyết giảng mà còn chú tâm đến việc phát triển đời sống tu trì. Các Ngài không chỉ đảm nhận việc giảng thuyết mà còn quan tấm đến các yếu tố về lối sống đan tu để hình thành nên một lối sống của Dòng với hai mục đích và những lối thực hành đối với Dòng. Theo Thánh Tôma Aquino, yếu tố Dòng được thiết lập và diễn tả qua hai lý do: (1) mục đích là thực thi bác ái và đây là phương thế dòng được thiết lập, và (2) phương tiện: thực hành hay tuân giữ kỷ luật tu trì. Ngoài ra Cha Quirico còn giúp tham dự viên khám phá ý nghĩa của việc đào luyện anh em làm sao để đời sống của mình trở thành một đời sống thuyết giảng - “A preaching life”, đặc biệt trong bối cảnh Châu Á Thái Bình Dương hôm nay. Để kết thúc, Cha Quirico nhấn mạnh: chúng ta là thành viên trong Dòng Thuyết Giáo, chúng ta thuộc về gia đình giảng thuyết. Chúng ta được mọi người biết đến là những nhà thuyết giảng hơn là các tu sĩ Đa Minh. Vậy trở nên nhà thuyết giảng là căn tính chung của chúng ta. Thuyết giảng làm nên giá trị của tinh thần dòng. Những gì chúng ta có là linh đạo giảng thuyết. Điều này mời gọi chúng ta thực hành 3 cam kết sau: Một là chúng ta dấn thân cho việc thuyết giảng như là mục đích của dòng; hai là chúng ta theo đuổi đời sống giảng thuyết (a life of preaching); và cuối cùng là chúng ta đào sâu, bén rễ sâu để đời sống chúng ta trở thành đời giảng thuyết (a preaching life). Cha nhắc đến lời của Cha Timothy Radcliff – Nguyên Bề trên Cả: Những gì chúng ta đang theo đuổi rõ ràng là rao giảng Tin Mừng, nhưng đó chỉ là mục đích nếu như lời giảng của chúng ta được diễn tả, được hòa vào trong cách chúng ta sống và cách chúng ta là”.
Cuối tuần các tham dự viên được nghỉ ngơi và đi tham quan phong cảnh núi đồi tại vùng Batangas với nhau, đồng thời ghé thăm, cử hành thành lễ chung và ăn xế tại nhà dòng các Soeurs Đa Minh truyền giáo (đây cũng là cộng đoàn mà hai em Phượng và Trần Hiền được trọ học một năm tiếng Anh); sau đó đến thăm và ăn trưa tại nhà dòng các Soeurs Nữ tử Đa Minh (Daughters of St Dominic).
Tuần thứ 2: các tham dự viên được đào sâu trong loạt bài nói về Giảng thuyết trong đào tạo (Preaching in Formation) do Cha Vivian Poland, OP – Phụ tá BT Cả vùng Châu Âu và Canada trình bày.
Cuối tuần các tham dự viên được đến trường Đại Học Thánh Tô Ma (UST) để tham quan, tham dự thánh lễ, dùng cơm trưa với các Cha tỉnh Dòng Philippines; sau đó đến thăm nhà mẹ của các Soeurs Đa Minh Catarina Siena (nơi Chị Thủy Tiên đang trọ học); buổi tối được nghỉ tại nhà Dòng Nữ Đa Minh Regina Rosary (hay còn gọi là Regina Rica) ở Quezon City.
Tuần thứ 3: tham dự viên được trải nghiệm với các đề tài “ Tâm Lý và Tâm Linh” trong việc đào tạo với thuyết trình viên Cynthia Baga; và đề tài về “ Phát triển con người và giới tính” do Sr. Bernadette Kiley – Điều phối viên Vùng Châu Á Thái Bình Dương trình bày.
Tuần thứ 4: hai đề tài mà các tham dự viên quan tâm đó là “ đồng hành thiêng liêng trong việc đào tạo” và “ Dòng Đa Minh với vấn đề công lý và hòa bình” do Cha Mike Dees chia sẻ. Cuối cùng là đề tài Gia Đình Đa Minh và sự cộng tác làm việc chung dò Cha Florentino Bolo trình bày.
Thánh lễ kết thúc sẽ diễn ra vào tối ngày 31 tháng 3 do Cha Gerard Timoner -Phụ tá BT cả chủ tế và giảng lễ
Ngày 1-4-2017: tham dự viên được trở về Manila và ai về nhà nấy sau một tháng dài học hỏi.
Một chút chia sẻ.
Nt. Mary Paul Ngọc Lan