NGHI THỨC SÁM HỐI
TRONG NĂM THÁNH DÒNG GIẢNG THUYẾT
Dẫn vào
Cử hành Sám hối trong Năm Thánh của Dòng là thời cơ thuận tiện để mỗi cộng đoàn trong Dòng chúng ta gặp gỡ được Chân Lý cũng như có được lòng hoán cải. Đức Giáo hoàng Phanxicô, trong tông sắc công bố Năm Thánh Lòng Thương Xót, cũng đã nói đến lòng hoán cải này khi viết rằng : «Chúng ta phải không ngừng chiêm ngắm mầu nhiệm Lòng thương xót. Đó là suối nguồn của niềm vui, của thanh thỏa và bình an. Đó là điều kiện của ơn cứu độ chúng ta. Thương Xót : là từ ngữ bày tỏ mầu nhiệm Ba Ngôi Chí Thánh» (số 2).
Đức Kitô mời gọi chúng ta hoán cải và nhận biết rằng «thời gian đã mãn». Chúng ta đã biết, tự nền tảng, hoán cải là hoa trái của ân sủng. Chính Chúa Thánh Thần thôi thúc mỗi người quay về với chính mình và cảm thấy mình cần phải trở về với Cha (x. Lc 15,17-20). Vậy nên, duyệt xét lương tâm là một trong những thời khắc đặc biệt nhất của đời sống con người. Thật vậy, nhờ cuộc duyệt xét này mà mỗi người đặt mình đối diện với sự thật của đời sống mình. Như thế, mỗi người khám phá ra một khoảng cách xa rời giữa những hành động của mình với lý tưởng mình đã chọn.
Một số điểm hướng dẫn
1. - Nghi thức sám hối này phải được cử hành trong Mùa Chay và không phải là một bí tích.
2. - Nghi thức bắt đầu bằng cử chỉ phủ phục trong thinh lặng; rồi vị chủ sự đứng dậy, chào cộng đoàn theo công thức mở đầu và đọc lời nguyện mở đầu; tiếp theo là phụng vụ Lời Chúa. Sau bài giảng hoặc chia sẻ Lời Chúa là thời gian thinh lặng.
3. - Nghi thức giao hòa bắt đầu bằng việc xét mình, rồi tiếp theo là một chuỗi những lời khẩn nài mà sau mỗi lời, cộng đoàn đáp lại bằng lời kêu cầu Xin Chúa thương xót chúng con (Kyrie eleison). Sau những lời khẩn cầu là kinh Cáo Mình (confiteor), Kinh Lạy Cha, công bố lòng thương xót của Thiên Chúa, lời nguyện kết thúc và cử chỉ trao ban bình an. Như một dấu chỉ của bình an và tha thứ, tất cả thành viên trong cộng đoàn được mời gọi trao cho nhau dấu chỉ bình an trong khi cùng hát bài ca Năm Thánh.
PHẦN MỞ ĐẦU
1.- Giây phút thinh lặng chung
Ghi chú: Cộng đoàn thinh lặng. Vị chủ sự tiến vào giữa cộng đoàn đang tụ họp trong thinh lặng ; ngài phủ phục trước bàn thờ, rồi đứng dậy và bắt đầu nghi thức.
Chủ sự: Nhân danh Cha và Con và Thánh Thần.
Cộng đoàn: Amen.
2.- Lời nguyện mở đầu
Chủ sự: Lạy Thiên Chúa, cùng với toàn thể Dòng Giảng thuyết, chúng con quy tụ nơi đây trước nhan thánh Chúa để nhớ lại rằng, Chúa là Thiên Chúa giàu lòng thương xót. Chúa đã ất đỗi yêu thương thế gian và ngay khi chúng con còn là những kẻ phải chết vì tội, Chúa đã sai Con Một đến cứu độ chúng con. Khi chia sẻ thân phận phàm nhân của chúng con, Người là ánh sáng và sự sống; Và khi được giương cao trên thập giá, Người là chân lý và ơn cứu độ. Trong Năm Thánh này, xin làm cho chúng con được phục sinh với Đức Kitô, và cho chúng con được nên phong phú nhờ các việc lành phúc đức, hầu có thể bước đi như con cái ánh sáng, mà tiến tới các đại lễ trong mùa Vượt Qua sắp tới. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Giêsu Kitô, Con Chúa, là Thiên Chúa và là Chúa chúng con, Người hằng sống và hiển trị cùng Chúa trong sự hợp nhất của Chúa Thánh Thần đến muôn đời.
Cộng đoàn: Amen.
PHỤNG VỤ LỜI CHÚA
1.- Bài đọc: Bài trích thư thánh Phaolô tông đồ gởi tín hữu Êphêsô (2,1-10)
Anh em thân mến,
Anh em đã chết vì những sa ngã và tội lỗi của anh em. Xưa kia anh em đã sống trong đó, theo trào lưu của thế gian này, theo tên thủ lãnh nắm giữ quyền lực trên không trung, tên ác thần hiện đang hoạt động trên những kẻ không vâng phục. Tất cả chúng tôi xưa kia cũng thuộc hạng người đó, khi chúng tôi buông theo các đam mê của tính xác thịt, thi hành những ước muốn của tính xác thịt và của trí khôn.
Bẩm sinh chúng tôi là những kẻ đáng chịu cơn thịnh nộ của Thiên Chúa, như những người khác. Nhưng Thiên Chúa giàu lòng thương xót và rất mực yêu mến chúng ta, nên dầu chúng ta đã chết vì sa ngã, Người cũng đã cho chúng ta được cùng sống với Ðức Kitô. Chính do ân sủng mà anh em được cứu độ! Người đã cho chúng ta được cùng sống lại và cùng ngự trị với Ðức Kitô Giêsu trên cõi trời.
Như thế, Người tỏ lòng nhân hậu của Người đối với chúng ta trong Ðức Kitô Giêsu, để biểu lộ cho các thế hệ mai sau được thấy ân sủng dồi dào phong phú của Người. Quả vậy, chính do ân sủng và nhờ lòng tin mà anh em được cứu độ: đây không phải bởi sức anh em, mà là một ân huệ của Thiên Chúa; cũng không phải bởi việc anh em làm, để không ai có thể hãnh diện.
Thật thế, chúng ta là tác phẩm của Thiên Chúa, chúng ta được dựng nên trong Ðức Kitô Giêsu, để sống mà thực hiện công trình tốt đẹp Thiên Chúa đã chuẩn bị cho chúng ta.
Đó là Lời Chúa.
2.- Thánh vịnh đáp ca: Thánh vịnh 50 (hát hay đọc)
Đáp ca: Lạy Thiên Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con.
Lạy Thiên Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con,
mở lượng hải hà xoá tội con đã phạm.
Xin rửa con sạch hết lỗi lầm
tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy.
Vâng, con biết tội mình đã phạm,
lỗi lầm cứ ám ảnh ngày đêm.
Con đắc tội với Chúa, với một mình Chúa,
dám làm điều dữ trái mắt Ngài.
Ngài thấy cho: lúc chào đời con đã vương lầm lỗi,
đã mang tội khi mẹ mới hoài thai.
Nhưng Ngài yêu thích tâm hồn chân thật,
dạy con thấu triệt lẽ khôn ngoan.
Xin dùng cành hương thảo rảy nước thanh tẩy con, con sẽ được tinh tuyền;
xin rửa con cho sạch, con sẽ trắng hơn tuyết.
Xin cho con được nghe tiếng reo mừng hoan hỷ,
để xương cốt bị Ngài nghiền nát
được nhảy múa tưng bừng.
Xin ngoảnh mặt đừng nhìn bao tội lỗi
và xoá bỏ hết mọi lỗi lầm.
Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng,
đổi mới tinh thần cho con nên chung thuỷ.
Xin đừng nỡ đuổi con không cho gần Nhan Thánh,
đừng cất khỏi lòng con thần khí thánh của Ngài.
Xin ban lại cho con niềm vui vì được Ngài cứu độ,
và lấy tinh thần quảng đại đỡ nâng con;
đường lối Ngài, con sẽ dạy cho người tội lỗi,
ai lạc bước sẽ trở lại cùng Ngài.
Lạy Thiên Chúa con thờ là Thiên Chúa cứu độ,
xin tha chết cho con, con sẽ tung hô Ngài công chính.
3.- Công bố Tin Mừng
Tin mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Mátthêu (25,31-46)
Khi ấy, Đức Giêsu nói rằng: “Khi Con Người đến trong vinh quang của Người, có tất cả các thiên sứ theo hầu, bấy giờ Người sẽ ngự lên ngai vinh hiển của Người. Các dân thiên hạ sẽ được tập hợp trước mặt Người, và Người sẽ tách biệt họ với nhau, như mục tử tách biệt chiên với dê. Người sẽ cho chiên đứng bên phải Người, còn dê ở bên trái.
Bấy giờ Ðức Vua sẽ phán cùng những người ở bên phải rằng: "Nào những kẻ Cha Ta chúc phúc, hãy đến thừa hưởng Vương Quốc dọn sẵn cho các ngươi ngay từ thuở tạo thiên lập địa. Vì xưa Ta đói, các ngươi đã cho ăn; Ta khát, các ngươi đã cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi đã tiếp rước; Ta trần truồng, các ngươi đã cho mặc; Ta đau yếu, các ngươi đã thăm nom; Ta ngồi tù, các ngươi đã đến thăm". Bấy giờ những người công chính sẽ thưa rằng: "Lạy Chúa, có bao giờ chúng con đã thấy Chúa đói mà cho ăn, khát mà cho uống; có bao giờ đã thấy Chúa là khách lạ mà tiếp rước; hoặc trần truồng mà cho mặc? Có bao giờ chúng con đã thấy Chúa đau yếu hoặc ngồi tù, mà đến thăm đâu?" Ðể đáp lại, Ðức Vua sẽ bảo họ rằng: "Ta bảo thật các ngươi: mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy".
Rồi Ðức Vua sẽ phán cùng những kẻ ở bên trái rằng: "Quân bị nguyền rủa kia, đi đi cho khuất mắt Ta mà vào lửa đời đời, nơi dành sẵn cho tên Ác Quỷ và các sứ thần của nó. Vì xưa Ta đói, các ngươi đã không cho ăn; Ta khát, các ngươi đã không cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi đã không tiếp rước; Ta trần truồng, các ngươi đã không cho mặc; Ta đau yếu và ngồi tù, các ngươi đã chẳng thăm nom". Bấy giờ những người ấy cũng sẽ thưa rằng: "Lạy Chúa, có bao giờ chúng con đã thấy Chúa đói, khát, hoặc là khách lạ, hoặc là trần truồng, đau yếu hay ngồi tù, mà không phục vụ Chúa đâu?" Bấy giờ Người sẽ đáp lại họ rằng: "Ta bảo thật các ngươi: mỗi lần các ngươi không làm như thế cho một trong những người bé nhỏ nhất đây, là các ngươi đã không làm cho chính Ta vậy". Thế là họ sẽ ra đi để chịu cực hình muôn kiếp, còn những người công chính ra đi để hưởng sự sống muôn đời".
Đó là Lời Chúa.
4.- Bài giảng hoặc chia sẻ Lời Chúa
NGHI THỨC SÁM HỐI
1.- Chủ sự mời gọi:
Anh (chị) em thân mến,
Khi chuẩn bị cử hành Năm Thánh của Dòng, chúng ta được nhắc nhớ về cả ánh sáng lẫn bóng tối của Dòng chúng ta, của tỉnh dòng, của cộng đoàn và của chính mỗi người chúng ta. Giờ đây, trong thinh lặng, chúng ta hãy xét mình và đừng quên rằng Thiên Chúa là Đấng xót thương. Chúng ta hãy khẩn cầu ơn tha thứ của Chúa, và chính chúng ta, cũng hãy tha thứ cho nhau.
2.- Thời gian tĩnh lặng, hồi tâm: (Xen kẽ những khoảnh khắc tĩnh lặng là những nhắc nhớ của vị chủ sự)
Chủ sự: Với lòng khiêm nhường thẳm sâu, chúng ta hãy dâng lên Thiên Chúa lời cầu xin ơn tha thứ vì tất cả tội lỗi chúng ta đã làm hoen ố hình ảnh của Giáo hội và của Dòng.
Giây phút thinh lặng và đọc Kinh Thú Tội (có thể chọn các mẫu trong SLRM)
Chủ sự: Thiên Chúa của chúng ta là Thiên Chuá nhân hậu từ bi, chậm giận và giàu tình thương. Là cha, Người đã đón nhận chúng ta vào nhà mình; là mẹ, người đã băng bó các thương tích của chúng ta, thì Người cũng luôn sẵn sàng tha thứ cho chúng ta. Tin tưởng vào lòng nhân lành của Chúa, chúng ta cùng thành tâm nhận biết tội lỗi mình.
Cùng với cộng đoàn: Tôi thú nhận cùng Thiên Chúa Toàn Năng, và cùng anh chị em, tôi đã phạm tội nhiều trong tư tưởng, lời nói, việc làm và những điều thiếu sót: lỗi tại tội, lỗi tại tôi, lỗi tại tôi mọi đàng...
Hoặc có thể dùng công thức thú tội của Dòng Đa Minh trong trường hợp này:
(Tôi thú nhận cùng Thiên Chúa Toàn Năng, cùng với Đức Trinh Nữ Maria rất thánh, cùng với thánh Đa Minh, tổ phụ chúng ta, cùng với các thánh và tất cả anh (chị) em, tôi đã phạm tội nhiều trong tư tưởng, lời nói, việc làm và những điều thiếu sót. Đó chính là lỗi của tôi. Xin anh (chị) em hãy cầu nguyện cho tôi.
Xin Thiên Chúa Toàn Năng thương xót chúng ta, xin Người tha thứ tội lỗi chúng ta và giải thoát chúng ta khỏi sự dữ; xin Người gìn giữ và bảo vệ chúng ta trong điều thiện hảo và dẫn chúng ta đến sự sống muôn đời. Amen.)
Chủ tế: Chúng ta hãy cùng qùy gối trước Chúa và cầu nguyện.
Mọi người đáp lại: Xin Chúa thương xót chúng con (Kyrie eleison)
Người lĩnh xướng hoặc thầy phó tế:
- Chúa đã đến để tìm kiếm những chiên lạc đàn xa lối, và vui sướng vác trên vai đem về đoàn tụ với đoàn chiên - nhưng chúng con lại thường trốn tránh vì tự phụ, kiêu căng, hay vì ngại ngùng xấu hổ. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.
- Chúa đã đón gặp người con hoang đàng và ôm hôn trong vòng tay thương mến - nhưng chúng con lại hay ghen tỵ vì lòng thương xót Chúa dành cho những người bị chúng con coi là bất xứng. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.
- Chúa đã chọn những kẻ khiêm nhường và tội lỗi làm tông đồ của Chúa. Chúa đã không đến để kêu gọi những người công chính mà là những người tội lỗi - nhưng chúng con đã bưng tai bịt mắt trước tiếng gọi của Chúa vì tự cho mình là hoàn hảo, thiện toàn. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.
- Chúa đã cứu thánh Phêrô khỏi chết chìm khi người đánh mất niềm tin vào Chúa - nhưng chúng con cũng đã khiếp sợ trong những gian nan thử thách vì đức tin. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.
- Chúa đã vào nhà ông Giakêu để tìm kiếm và cứu độ những gì đã mất – nhưng chúng con thường đóng kín mình trước anh chị em trong Dân Chúa. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.
- Chúa đã bằng lòng cho người phụ nữ tội lỗi xức dầu thơm. Vì nước mắt của bà, Chúa đã tha thứ tội lỗi và bảo vệ bà – nhưng chúng con lại hay lòng chai dạ đá, khước từ lời kêu xin và không chịu tha thứ. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.
- Chúa đã chữa lành những người phong cùi, và chỉ một người trong họ quay lại tạ ơn Chúa – nhưng chúng con cũng thường vô ơn khi lãnh nhận phúc lành và ân sủng của Chúa mỗi ngày. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.
- Chúa đã tha thứ sự phản bội của thánh Phêrô và sự nhát đảm của các môn đệ - nhưng trong nhiều thời khắc của lịch sử, là những người giảng thuyết Tin Mừng, chúng con đã không nêu cao tính thần vì sứ vụ, và qua hành động của mình, chúng con đã làm biến dạng chân lý và tinh yêu mà chúng con rao giảng. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.
- Chúa đã mở cửa thiên đàng cho người trộm lành - nhưng chúng con thường kết án và đóng đinh anh (chị) em mình bằng lời nói, việc làm và những điều thiếu sót. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.
TẠ ƠN VÌ LÒNG THƯƠNG XÓT CỦA CHÚA
Chủ sự: Chúng ta hãy tạ ơn Thiên Chúa là Đấng không chấp tội chúng ta.
Cộng đoàn: Hát bài ca tạ ơn (bài hát đề nghị: Biết lấy gì cảm mến)
Kinh lạy Cha
Chủ sự: Anh (chị) em thân mến, khi đã nhận biết tội lỗi của mình, chúng ta hãy cầu xin ơn tha thứ của Chúa bằng chính lời kinh mà Chúa Giêsu đã dạy chúng ta.
Tất cả: Lạy Cha chúng con ở trên trời… Amen.
NGHI THỨC KẾT THÚC
LỜI NGUYỆN
Chủ sự:
Lạy Thiên Chúa là Đấng chúng con nương ẩn qua mọi thế hệ, Chúa đã tha thứ tội lỗi chúng con và củng cố chúng con trong nước thánh tẩy mà nhờ đó chúng con được trở nên con cái yêu dấu của Chúa. Chúng con xin tạ ơn Chúa vì tình yêu và lòng thương xót của Chúa.
Xin kiện cường chúng con bằng Lời Chúa và xin đổ đầy Thần Khí vào lòng chúng con, để trong Năm Thánh này, chúng con vui mừng tuyên xưng niềm tin của mình và canh tân đời thánh hiến của chúng con như những người giảng thuyết Tin Mừng. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
Cộng đoàn: Amen.
CHÚC LÀNH KẾT THÚC
Chủ sự: Chúa ở cùng anh (chị) em.
Tất cả: và ở cùng cha.
Chủ sự: Xin Thiên Chúa toàn năng † là Cha, Con và Thánh Thần chúc lành cho anh (chị) em.
Tất cả: Amen.
Chủ sự: (Nếu là linh mục, phó tế): Chúc anh (chị) em đi bình an.
Tất cả: Tạ ơn Chúa.
CHÚC BÌNH AN
Chủ sự: Trong khi hát bài ca kết thúc, tất cả anh (chị) em hãy trao ban bình an cho nhau.
HÁT KẾT THÚC: Thánh Ca Năm Thánh (Laudare…).
Nếu không phải là Linh mục hay phó tế thì đọc: “Nào ta chúc tụng Chúa”. Tất cả: “Tạ ơn Chúa” .