Có những kiểu nói chúng ta thường nói với trẻ mà không suy nghĩ và cân nhắc, đôi khi có tác hại, có thể khiến trẻ dễ dàng xa cách Thiên Chúa.
Kinh nghiệm cho thấy, nhiều cha mẹ thường đặt Thiên Chúa vào “những chiếc hộp nhỏ”. Chúng ta thường giới thiệu cho trẻ em về một vị Thiên Chúa hữu ích nhưng xa vời, chẳng hạn như là người ban thưởng, người làm phép lạ, người giải thích mọi mục đích, hoặc thậm chí còn như một “ông kẹ”. Những cụm từ như vậy có thể ảnh hưởng và ăn sâu vào tâm trí của trẻ em về lâu dài.
Dưới đây là một vài ví dụ về những câu nói mà chúng ta cần tránh sử dụng.
1- Tránh thường xuyên gọi Chúa Giêsu là “nhỏ bé”
Thực ra không sai khi nói về “Chúa Giêsu bé nhỏ” vì Chúa Giêsu đã làm người và đầu tiên là một trẻ thơ. Tuy nhiên, không phải là một ý kiến hay khi thường xuyên gọi Ngài như vậy, vì đối với trẻ em, Chúa Giêsu sẽ chỉ là “Chúa Giêsu nhỏ bé”, một Hài Nhi Giêsu trong cảnh Chúa giáng sinh, hay ngôi nhà ở Nazareth. Ngài sẽ trở thành “Chúa Giêsu bé nhỏ cho trẻ em” bị bỏ lại trong bảo tàng của những thứ trẻ con và ký ức tuổi thơ. “Chúng ta không nên học bất cứ điều gì trong thời thơ ấu mà sau này chúng ta phải quên”.
2- “Chúa Giêsu không yêu con khi con hành động như vậy”
Nên cấm tuyệt đối công thức này vì nó hoàn toàn sai sự thật. Chúa Giêsu yêu thương mỗi người chúng ta vô bờ bến, ngay cả khi chúng ta là một tội nhân xấu xa nhất. Một đứa trẻ khi nghe điều này sẽ lớn lên với nỗi sợ hãi mất đi tình thương của Thiên Chúa và sẽ tin chắc rằng tình thương ấy phải được giành lấy, rằng Thiên Chúa không yêu kẻ tội lỗi. Những gì cha mẹ nói trong những năm đầu tiên có tác động đến mức một đứa trẻ, khi trưởng thành, sẽ được ghi dấu bằng hình ảnh rằng Thiên Chúa yêu thương chúng ta chỉ khi chúng ta cư xử đúng mực.
Cách tương tự, chúng ta không bao giờ nên nói: “Tôi không thích những cô bé nói dối (ví dụ: hoặc những cậu bé luôn la hét và inh ỏi)”, như một cách ngắn gọn hơn để nói rằng chúng ta không thích khi chúng nói dối. Nhưng điều mà đứa trẻ hiểu là chúng ta không thích chúng nói dối. Đây có vẻ như là một điểm nhỏ, và theo một cách nào đó, nhưng giáo dục được tạo nên từ những điều nhỏ nhặt, và trong trường hợp này, chúng ta phải nhớ rằng cách chúng ta yêu thương con cái, cách chúng ta cho chúng thấy tình yêu của mình, sẽ giúp chúng nhận thức và sống tình yêu của Thiên Chúa.
3- “Thiên Chúa đang trừng phạt con”
Dẫu cho đau khổ đúng là hậu quả của tội lỗi, nhưng việc diễn tả đau khổ hoặc thất bại là hình phạt trực tiếp của một tội cụ thể, là sai và nguy hiểm. Hãy nhớ cách Chúa Giêsu trả lời các môn đệ của Ngài, những người đã hỏi Ngài về một người mù: “Các môn đệ của Ngài hỏi Ngài rằng: ‘Thưa Thầy, ai đã phạm tội, anh ta hay cha mẹ anh ta, rằng anh ta bị mù bẩm sinh?’ Chúa Giêsu trả lời: ‘Không phải anh ta cũng như cha mẹ anh ta phạm tội. Nhưng đó là để các công việc của Thiên Chúa được thể hiện nơi anh ta” (Ga 9,2-3).
Nếu khi một đứa trẻ bị tổn thương khi không vâng lời, chúng nghe rằng đó là hình phạt từ Thiên Chúa, chúng sẽ nghĩ rằng đau khổ luôn “xứng đáng”, và ngược lại, hạnh phúc hoặc ý tưởng mà trẻ có (sức khỏe, may mắn, không có đau khổ, vui sướng) luôn là một dấu hiệu của hạnh kiểm đẹp lòng Thiên Chúa.
4- “Chúa Giêsu không vui, con đã làm tổn thương Ngài”
Thật mơ hồ: câu nói này đúng và sai cùng một lúc. Claire, với vẻ ngoài của một đứa trẻ 10 tuổi, nhận xét: “Chúa Giêsu không thể buồn vì ngài hạnh phúc mãi mãi trên Thiên đàng!” Hợp lý. Tuy nhiên, chúng ta có thể chỉ ra cho Claire thấy rằng chính tội lỗi của em, tội lỗi của em ngày nay, đã đóng đinh Chúa Giêsu. Chúa Giêsu đã phải chịu đựng trước tất cả tội lỗi của mọi người trong quá khứ, hiện tại và tương lai. Ngay cả khi đó chỉ là tội lỗi của em, Chúa Giêsu cũng sẽ trao ban mạng sống của mình. Vì vậy, khi nói rằng tội lỗi của chúng ta làm cho Chúa Giêsu đau khổ là không sai. Nhưng chúng ta phải thận trọng: những gì đáng kể không phải là những gì chúng ta muốn nói và định nói, mà là những gì đứa trẻ nhận thức và hiểu được.
Đứa trẻ có thể nghĩ rằng hạnh phúc của Chúa Giêsu phụ thuộc vào mình, vào hành vi tốt hay xấu của mình, điều này là sai. Trong thực tế, không phải hạnh phúc của Chúa Giêsu bị phá hủy bởi tội lỗi mà là hạnh phúc của tội nhân. Tương tự như vậy, phẩm chất của tình yêu của Chúa Giêsu dành cho chúng ta không phụ thuộc vào sự đáp trả của chúng ta. Thiên Chúa yêu chúng ta một cách tự do, trọn vẹn và vô điều kiện. Đó là tình yêu mà chúng ta cần phải loan truyền và lặp lại cho con cái của chúng ta.
Tác giả: Christine Ponsard
Chuyển ngữ: Gia Thi, SDB - Nguồn: Thế Giới Salêdiêng