Maria Nguyễn Ninh

 
 
Sống trong xã hội luôn xoay vòng và tiến triển, ai ai cũng muốn nâng cao kiến thức cho bản thân; thế nên nhiều người đã phải ngày đêm trau dồi kiến thức. Vậy tri thức là gì? Đó là khả năng của con người, là sự kết hợp giữa kiến thức và trí tuệ, nghĩa là biết sử dụng kiến thức của mình để làm việc và sáng tạo. Thánh Tôma Aquinô là một nhà tư tưởng lớn, nổi bật trong thời kinh viện thế kỷ XIII, gương mặt sáng chói của Tôma cho giới trí thức mọi thời phải học hỏi. Ngược dòng thời gian để tìm hiểu về thánh Tôma Aquinô. Ngài là ai?

Tôma Aquinô, với tên này chẳng gợi lên một ý nghĩa hay hình ảnh đẹp nào. Tôma Aquinô là một thanh niên có thân hình phương phi lại ít nói và dáng vẻ lúc nào cũng đăm chiêu, do đó, ngay cả cha giáo Albertô cũng nghĩ rằng Tôma là một học sinh chậm chạp, kém cỏi. Thế nhưng không một ai biết Tôma có một trí nhớ lạ thường. Cậu đã thuộc lòng gần hết cuốn Kinh Thánh và không có một môn học nào là khó đối với Tôma. Về sau, cha Albertô đã nói rằng: “Khi chú bò này rống lên, tiếng rống của nó sẽ vang dội cả thế giới”, và quả thật chú bò câm này đã nổi tiếng trong các trường Công Giáo và là một trong các bậc thầy lớn nhất trong lịch sử Giáo Hội.

Khi đã gia nhập Dòng Anh Em Giảng Thuyết, vào các buổi chiều, Tôma có thói quen đi chậm dãi qua lại các hành lang tu viện hoặc trong vườn, ngước mắt lên trời miệt mài suy niệm. Ngài tập trung cao độ và suy tư, chiêm nghiệm, đến nỗi chiếc đèn làm cháy bỏng đôi tay thì mới phát hiện ra; cũng có lúc ngài dùng việc suy tư để làm giảm cảm giác đau khi phẫu thuật. Một con người chìm đắm trong suy tư đến độ lần kia thánh Lu-y mời ngài đến nhà ăn tối, khi cả nhà đang ngồi trong bàn ăn, bất thình lình Tôma đập mạnh tay xuống bàn làm chén đĩa rơi rớt, ngài kêu lên: “Ra rồi! Tôi đã tìm ra chứng lý thuyết quyết định chống lại bè Ma-ni-kê”.

Tinh thần hiếu học, ham thích suy tư như trong chuyện kể rằng: người lúc còn thơ ấu, nếu Tôma sắp khóc, chỉ cần mang tới một miếng da vẫn dùng để viết, lập tức cậu bé cho nó vào miệng và nín ngay, điều đó trở thành như một hình ảnh nói lên con người của ngài một nhà thần học lỗi lạc, dấu chỉ đã được biểu lộ ngay từ nhỏ, và sau này những suy tư của ngài làm bao thế hệ phải cất công học hỏi.

Khả năng làm việc của ngài thật lạ lùng; ngài có thể đọc một lúc cho nhiều thư ký ghi chép cùng một lúc về các vấn đề khác nhau. Quả thực không thể kể hết các thiên khiếu về trí tuệ của ngài. Đời sống trí thức nơi ngài là gì nếu không phải là mang hết tâm trí và sức lực để phục vụ cho nền Thần học? Mặc dù còn rất trẻ nhưng Toma đã trở thành một giáo sư trên giảng đường đại học Paris, vừa khai giảng lớp, ngài đã được mọi người ngưỡng mộ vì lập trường triết học nơi ngài vững chắc, với những đề tài, lí luận sắc bén, giúp cho các sinh viên dễ hiểu. Tác phẩm đầu tay của ngài với nhan đề: “De ent et essenti” được mọi sinh viên đón nhận và nghiên cứu trong suốt hai mươi năm. Tôma đã viết ra một tổng luận Thần Học, đó là gia sản quý giá cho các nhà Thần Học nói chung và cho mỗi tâm hồn tín hữu nói riêng. Qua đó, ta học biết để hiểu thêm về Chúa và con người.

Trước khi Tôma qua đời, ngài được ơn chiêm niệm thiên phú và những điều ngài trải nghiệm là những điều không thể diễn tả; chuyện kể rằng: Khi đang dâng lễ, ngài được Thiên Chúa ban cho một thị kiến nước trời, vì thế từ đó về sau ngài không thể viết được gì hơn lời tuyên xưng: “So với những gì đã thấy, thì mọ điều tôi viết ra, đối với tôi chỉ giống như rơm như rác”. Ngài nhận ra sự giới hạn của con người, những suy tư của nhân loại chỉ là nhỏ nhoi và vô nghĩa trước mầu nhiệm thẳm sâu của Thiên Chúa. Nhưng điều này cũng diễn tả sự khiêm nhường của Tôma; sự khiêm nhường đó được nhìn nhận khi sống trong mối tương quan giữa thụ tạo với Thiên Chúa và nhất là dựa trên xác tín của đức tin về Thiên Chúa là nguồn mạch của mọi sự, mọi tri thức.

Lạy Thánh Tôma Aquynô, xin giúp chúng con có được tâm tình như ngài là biết yêu mến Chúa qua sự nhận biết vạn vật trong vũ trụ, để từ đó chúng con luôn biết sống tâm tình tạ ơn, vì Chúa đã ban cho con được sống trong vũ trụ bao la, mà Chúa đã tạo dựng sẵn cho chúng con. Xin cho chúng con biết trân trọng mọi điều mà Chúa đã ban và biết sống dâng hiến trọn vẹn cho tình yêu Chúa.

Xin Chúa giúp chúng con qua lời bầu cử của Thánh Tôma, để chúng con vừa trở nên một người hiểu biết về Chúa bằng tri thức, vừa cảm nghiệm tình yêu của Ngài bằng chiêm niệm; để từ đó sống khiêm tốn và tín thác hơn. Amen