Mỗi độ tháng Chín về, tiếng trống khai giảng lại ngân vang khắp sân trường, báo hiệu một năm học mới bắt đầu. Ngày khai giảng năm học mới luôn mang một âm hưởng đặc biệt. Với học sinh, sinh viên, đó là khởi đầu của một hành trình dài với bao hy vọng và thử thách. Với phụ huynh, là niềm mong mỏi con cái trưởng thành. Với thầy cô, là ơn gọi đào tạo và gieo hạt giống tri thức. Đối với người Kitô hữu, năm học mới còn là một cơ hội để chúng ta học lại bài học căn bản nhất: trở nên môn sinh của Chúa Kitô, Đấng là nguồn mạch của sự khôn ngoan và tri thức.
Trong thư gửi học sinh, sinh viên Công giáo nhân dịp khai giảng năm 2025, Đức Cha Phêrô Huỳnh Văn Hai, Chủ tịch Ủy Ban Giáo Dục Công Giáo nhắc nhở: “Mục tiêu của giáo dục Công giáo là đào tạo con người phát triển toàn diện, không chỉ về kiến thức mà còn về tâm hồn và lòng đạo đức.” Lời khẳng định ấy cho thấy bản chất của việc học: không chỉ để “biết nhiều”, mà còn để “biết sống”. Bởi nếu chỉ mải miết đuổi theo điểm số hay kỹ năng, chúng ta dễ quên mất điều cốt lõi, đó là trở nên một con người trưởng thành trong nhân cách, có khả năng phân định và yêu thương.
Ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo, học sinh có thể dễ dàng tìm ra lời giải cho bất kỳ bài tập nào chỉ bằng vài thao tác trên bàn phím, thay vì phải kiên nhẫn tìm tòi và suy nghĩ. Thế nhưng, như Đức Thánh Cha đã cảnh báo trong sứ điệp gửi Hội nghị Thượng đỉnh về Trí tuệ Nhân tạo 2025: “AI không thể thay thế khả năng phân định đạo đức hay khả năng thiết lập các mối quan hệ chân thật.” Giáo dục Công giáo, do đó, không dừng lại ở việc trang bị công cụ, mà còn đào luyện con người biết sống nhân bản, có lương tâm và trách nhiệm.
Máy móc có thể cung cấp kiến thức, nhưng không thể dạy chúng ta biết đâu là thiện, đâu là ác; không thể thay thế ánh mắt cảm thông của một người bạn, hay lời khuyên chân thành của một người thầy. Chính vì thế, bước vào năm học mới, chúng ta cần học lại bài học nền tảng: Chúa Kitô là trung tâm của mọi hiểu biết. Người không chỉ ban cho ta sự thật, nhưng chính Người là Sự Thật (x. Ga 14,6). Học cùng Chúa Kitô nghĩa là để cho ánh sáng Tin Mừng dẫn dắt trong mọi lựa chọn: từ cách ta dùng công nghệ, đến cách ta đối xử với bạn bè, hay cách ta chuẩn bị cho tương lai.
Giáo dục Công giáo luôn nhấn mạnh tính “toàn diện”: học để mở mang trí tuệ, nhưng đồng thời học để sống trọn bổn phận hằng ngày. Một học sinh biết trung thành với việc học của mình, một thầy cô hết lòng trong giảng dạy, một người con hiếu thảo với cha mẹ…đó là những “bài thi” quan trọng trước mặt Thiên Chúa. Như tác giả thư gửi tín hữu Do Thái khẳng định: “Đức Giêsu Kitô vẫn là một, hôm qua cũng như hôm nay, và như vậy mãi đến muôn đời” (Dt 13,8). Lời ấy nhắc chúng ta đừng để mình bị cuốn trôi bởi những “học thuyết xa lạ”, nhưng hãy giữ vững niềm tin và sự trung thành với Đấng là Thầy của mọi thầy.
Một năm học mới khởi đầu. Tiếng trống trường không chỉ đánh thức niềm vui cắp sách đến trường, mà còn mời gọi ta làm mới lại quyết tâm: học không chỉ để thành công, mà còn để thành nhân; học không chỉ để biết nhiều điều, mà còn để biết sống xứng đáng là con cái Chúa. Và quan trọng hơn cả, học để trở nên môn đệ của Thầy Giêsu Kitô, Đấng dẫn ta đến sự thật và sự sống vẹn toàn.
Mưa Hạ