Nếu có một nhân vật nào trong lịch sử cứu độ đã thực sự sống trọn vẹn tinh thần của những người “hành hương trong hy vọng” thì đó chính là Thánh Giuse. Ngài luôn luôn trong tư thế của người hành hương từ lúc đón nhận sứ vụ bảo vệ Đấng Cứu Thế cho đến ngày hoàn tất vai trò của mình. Thánh Giuse đã đi qua những hành trình đầy gian nan: từ Bêlem đến Ai Cập, rồi trở về Nadarét, nhưng hành trình quan trọng hơn cả là hành trình của niềm tin và sự phó thác tuyệt đối vào chương trình của Thiên Chúa.

1. Hành hương của hy vọng: bước đi trong đức tin

Hành trình của Thánh Giuse là một cuộc lữ hành nội tâm, nơi đức tin được tôi luyện qua từng thử thách, và hy vọng là ánh sáng soi đường.

Trong giấc mộng, lời sứ thần vang lên như một lời mời gọi, nhưng cũng là một thách đố lớn lao: “Này ông Giuse, con cháu Đavít, đừng ngại đón bà Maria vợ ông về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần” (Mt 1,20).

Lời mời gọi ấy không chỉ yêu cầu Giuse thay đổi kế hoạch cá nhân mà còn đòi hỏi một sự phó thác trọn vẹn vào Thiên Chúa. Trong thời điểm ấy, Maria đã mang thai mà chưa về chung sống với Giuse. Theo luật Do Thái, đây là một hoàn cảnh vô cùng khó xử, có thể dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng. Thế nhưng, thay vì dựa vào lẽ thường tình để hành động, Giuse chọn bước đi trong đức tin.

Sự vâng phục của Giuse phản chiếu đức tin của tổ phụ Ápraham, người đã rời bỏ quê hương đi đến một miền đất xa lạ theo lệnh Chúa:“Hãy rời bỏ xứ sở, họ hàng và nhà cha ngươi mà đi đến đất Ta sẽ chỉ cho ngươi” (St 12,1).

Cả Ápraham và Giuse đều không được đảm bảo một tương lai rõ ràng. Họ không biết điều gì đang chờ đợi phía trước, cũng không có bất kỳ dấu hiệu nào báo trước sự thành công. Thế nhưng, họ đã ra đi, không phải vì đã hiểu rõ mọi sự, mà vì tin tưởng vào Đấng đã kêu gọi họ.

Điều khó khăn ở đây không chỉ là vâng phục một mệnh lệnh, mà là vâng phục trong niềm hy vọng. Giuse không được hứa ban một tương lai tươi sáng, cũng không được đảm bảo rằng con đường phía trước sẽ bằng phẳng và bình an. Tất cả những gì ngài có là Lời của Thiên Chúa và một niềm xác tín rằng Thiên Chúa sẽ không bỏ rơi mình.

Chính trong sự vâng phục này, Giuse trở thành mẫu gương cho mỗi người tín hữu, đặc biệt là trong những thời điểm mà chúng ta phải đưa ra quyết định giữa sự an toàn của lý trí và sự liều lĩnh của niềm tin.Thánh Giuse cũng dạy chúng ta rằng, bước đi trong đức tin không có nghĩa là luôn nhìn thấy rõ ràng con đường phía trước, nhưng là xác tín rằng Thiên Chúa luôn đồng hành. Và đó chính là ý nghĩa sâu xa nhất của một cuộc hành hương trong hy vọng.

2. Hành hương của hy vọng: bước đi trong thử thách

Người hành hương đích thực không đo lường cuộc hành trình bằng khoảng cách, mà bằng lòng trung tín trên mỗi bước đi. Ngay từ khi Chúa Giêsu còn là một Hài Nhi, Giuse đã phải đối diện với những biến cố khó khăn. Sứ thần hiện ra trong giấc mơ, bảo ngài đưa Hài Nhi và Mẹ Người trốn sang Ai Cập:“Này ông, dậy đem Hài Nhi và Mẹ Người trốn sang Ai Cập, và cứ ở đó cho đến khi tôi báo lại” (Mt 2,13). Một lần nữa, Giuse không hỏi lý do, không chần chừ suy tính. Ngài lập tức lên đường trong đêm tối. Đêm tối của bầu trời, nhưng hơn thế nữa, là đêm tối của thử thách và bất định, nhưng ngài vẫn đi mang theo tất cả niềm tin và hy vọng rằng Thiên Chúa đang dẫn dắt mình.

Điểm đặc biệt trong hành trình này là Thánh Giuse luôn di chuyển trong bóng tối của thử thách, nhưng không bao giờ để mình rơi vào bóng tối của thất vọng.

  • Khi phải lang bạt trên đất khách quê người, ngài không than trách.
  • Khi trở về từ Ai Cập và biết Ác-khê-lao cai trị miền Giu-đê thay cha mình là Hêrôđê, Giuse sợ hãi. Nhưng được Chúa hướng dẫn trong giấc mộng, ngài lui về miền Ga-li-lê và định cư tại Na-da-rét, để ứng nghiệm lời các ngôn sứ: "Người sẽ được gọi là người Na-da-rét" (Mt 2,22-23).
  • Khi lạc mất Chúa Giêsu trong Đền Thờ, ngài đau khổ tìm kiếm, nhưng không để nỗi đau làm lung lay niềm tin.

Thánh Giuse đã sống một đời hy vọng và ngài dạy chúng ta rằng; hy vọng là hành động trong sự tín thác. Nó đòi hỏi ta phải bước đi, ngay cả khi không thấy rõ con đường phía trước. Nó kêu mời ta sống trọn vẹn mỗi giây phút hiện tại với lòng trung tín, ngay cả khi tương lai vẫn còn là một ẩn số.

Cuộc đời của Thánh Giuse minh chứng rằng, ai đặt niềm hy vọng nơi Thiên Chúa sẽ không bao giờ bị bỏ rơi. Và chính nơi sự vâng phục trọn vẹn ấy, ngài trở thành mẫu gương cho mọi tín hữu, những người được mời gọi bước đi trong đức tin và hy vọng giữa bao thách đố của cuộc đời.

3. Hành hương của hy vọng: bước đi trong thinh lặng và trung tín

Một trong những nét đẹp nhất nơi Thánh Giuse chính là sự thinh lặng của Ngài. Không một lời nào của Ngài được ghi lại trong Kinh Thánh, nhưng sự thinh lặng ấy lại là chứng tá mạnh mẽ nhất về niềm tín thác và trung tín. Như Đức Thánh Cha Phanxicô viết trong Tông thư Patris Corde: "Thánh Giuse không buông xuôi trước những gì xảy ra, nhưng sẵn sàng đối diện với thực tế, có trách nhiệm và tin tưởng rằng Thiên Chúa luôn hành động ngay cả trong nghịch cảnh" (Patris Corde, số 4). Sự thinh lặng của Thánh Giuse không phải là sự lặng im vô nghĩa, mà là sự lắng nghe và đáp trả trọn vẹn với tình yêu.

Trong Năm Thánh 2025 này, mỗi người chúng ta cũng được mời gọi trở nên những người hành hương trong hy vọng, như Thánh Giuse:

·         Khi đối diện với những thử thách trong gia đình, hãy noi gương Ngài, đặt niềm tin vào sự quan phòng của Thiên Chúa.

·         Khi gặp khó khăn trong công việc và cuộc sống, hãy nhớ rằng mọi lao nhọc đều có giá trị trước mặt Chúa.

·         Khi cảm thấy cô đơn, bị hiểu lầm, hãy tìm nơi Thánh Giuse sự nâng đỡ và đồng hành.

Như Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói: "Mỗi người chúng ta đều có thể tìm thấy nơi Thánh Giuse một người bạn, một sự nâng đỡ và một người hướng dẫn trong những lúc khó khăn" (Patris Corde, số 10).

4. Noi gương Thánh Giuse: hành hương trong hy vọng nơi cuộc sống

Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói:"Mỗi người chúng ta đều có thể tìm thấy nơi Thánh Giuse một người bạn, một sự nâng đỡ và một người hướng dẫn trong những lúc khó khăn." (Patris Corde, số 10). Cuộc sống của mỗi Kitô hữu cũng là một cuộc hành hương. Chúng ta thường không nhìn thấy rõ tương lai, không luôn hiểu được những biến cố xảy ra trong cuộc đời mình, nhưng chúng ta được mời gọi bước đi với niềm tin như Thánh Giuse.

  • Khi đối diện với những thử thách trong gia đình, nơi cộng đoàn hay trong bất cứ hoàn cảnh nào, chúng ta hãy noi gương Giuse, tín thác vào sự quan phòng của Thiên Chúa.
  • Khi gặp những khó khăn trong công việc và cuộc sống, chúng ta hãy sống trung tín, biết rằng mọi lao nhọc của chúng ta đều có ý nghĩa trong kế hoạch của Chúa.
  • Khi cảm thấy cô đơn, bị hiểu lầm, chúng ta hãy nhớ rằng Thánh Giuse cũng đã từng thinh lặng bước đi trong bóng tối, nhưng không bao giờ mất niềm tin và hy vọng.

Lạy Thánh Giuse, người hành hương trong hy vọng, xin dạy chúng con biết bước đi như Ngài: không đòi hỏi phải hiểu hết mọi sự, nhưng luôn tín thác vào Chúa; không chờ đợi một con đường dễ dàng, nhưng biết kiên trì trên mọi nẻo đường; không tìm kiếm những bảo đảm trần gian, nhưng biết sống với một tâm hồn thanh thản và bình an. Xin Ngài đồng hành với chúng con trên hành trình tiến về Nước Trời. Amen.


Mưa HẠ