Thánh Au-gút-ti-nô Nguyễn Văn Mới
Giáo dân (1806-1839)
I. Tiểu sử
Lạy Chúa con, xin cứu con
con xin phó linh hồn và thân xác con trong tay Chúa.
Thánh Augustinô Nguyễn Văn Mới sinh năm 1806 tại làng Bồ Trang, tỉnh Thái Bình (nay thuộc giáo họ Bái Đông, xứ Bồ Ngọc, xã Quỳnh Hoa, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình, Giáo phận Thái Bình). Sinh ra trong một gia đình ngoại giáo, nhưng cậu Mới thường có dịp đi làm thuê tại làng Đức Trai, xứ Kẻ Mốt. Sống giữa xóm đạo Công giáo, cậu đem lòng mộ mến đạo, xin theo đạo lúc 31 tuổi, được cha Nguyễn Văn Tự rửa tội và xin gia nhập dòng Ba Đa Minh.
Ngày 29-6-1838, cha Nguyễn Văn Tự bị bắt khi quan quân tỉnh Bắc Ninh đến vây làng Đức Trai tìm bắt linh mục. Quan tỉnh còn đòi bắt dân bỏ đạo. Có một số ít người nhẹ dạ, sợ hãi trốn thoát, còn lại hai thầy giảng: Hà Trọng Mậu và Bùi Văn Úy. Anh Nguyễn Văn Mới cương quyết không đạp lên Thánh Giá nên bị bắt cùng với anh Nguyễn Văn Đệ và Nguyễn Văn Vinh. Cùng với cha Tự, tất cả bị giải về giam tại Bắc Ninh.
Ngày 24-11-1838, quan tỉnh Bắc Ninh mở trận chiến cuối cùng. Quan truyền lệnh tra tấn từng tử tù, khởi đầu từ tội nhân Nguyễn Văn Mới. Quan vừa khuyên vừa đe dọa, bắt bước qua ảnh Thánh Giá đặt sẵn trên mặt đất. Vị anh hùng đức tin quỳ lạy Thánh Giá, hôn kính và thì thầm cầu nguyện: “Lạy Chúa con, xin cứu con; con xin phó linh hồn và thân xác con trong tay Chúa”.
Vua Minh Mạng hạ lệnh xử tử các tín hữu. Chứng nhân đức tin Nguyễn Văn Mới lãnh án xử giảo vào ngày 19-12-1839 tại pháp trường Cổ Mễ (Bắc Ninh). Thi hài của ngài được cung kính rước về mai táng trong nhà thờ giáo xứ Phương Vĩ, Giáo phận Bắc Ninh. Năm 1945, khi di cư vào Nam, giáo hữu xứ phương Vĩ đã mang theo hài cốt của ngài.
Chứng nhân đức tin Augustinô Nguyễn Văn Mới được tuyên phong chân phước ngày 27-5-1900 và được tôn phong hiển thánh ngày 19-6-1988.
Trích sách "Hạnh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam"
Biên soạn: Hội đồng Giám mục Việt Nam
II. Cầu nguyện
Cầu nguyện cho các anh chị em tân tòng
Nhờ trung thành với bản chất truyền giáo, hàng năm Giáo Hội lại vui mừng có thêm nhiều anh chị em tân tòng tin theo Chúa. Tuy nhiên, việc truyền giáo không thể chỉ dừng lại ở số lượng những người lãnh nhận các Bí tích Khai tâm Ki-tô giáo để gia nhập đạo mà còn phải tiến xa hơn nữa là “chất lượng đức tin”, tức là việc giữ đạo và sống đạo.
Sống đạo có thể được định nghĩa cách đơn giản là “ăn ngay ở lành”. Như vậy thì bất kể là tân tòng hay không tân tòng, mọi người đều được mời gọi thi hành. Tuy nhiên, về việc giữ vững niềm tin vào Thiên Chúa, các anh chị em tân tòng rất cần được giúp đỡ, bởi đức tin của các anh chị em đó có thể còn non yếu. Nếu lối sống, cách hành động, cách ứng xử và niềm tin vào Chúa của chúng ta - “những Ki-tô hữu lâu năm” chưa đến nơi đến chốn, chắc chắn sẽ gây nên gương mù gương xấu cho các anh chị em ấy. Thật vậy, thay vì làm chứng nhân giữa đời để người khác bước theo, chúng ta lại trở thành phản chứng cho những người mới theo đạo.
Trong phút cầu nguyện này, chúng ta chiêm ngắm thánh Au-gut-ti-nô Nguyễn Văn Mới, một tân tòng nhưng lại có niềm tin vững mạnh vào Thiên Chúa. Đỉnh cao cuộc đời thánh nhân là việc chịu đựng hết mọi cực hình tra tấn và cuối cùng dám chịu tử đạo vì niềm tin mà mình mới lãnh nhận.
Cậu Au-gut-ti-nô Nguyễn Văn Mới sinh năm 1806 tại làng Bồ Trang còn gọi là làng Kẻ Bái, tỉnh Thái Bình. Lớn lên trong một gia đình lương dân nghèo làm nghề nông, cậu có cơ hội tiếp xúc với người Công Giáo. Lâu ngày, cậu cảm thấy yêu mến và xin được học đạo rồi lãnh nhận Bí tích Rửa tội. Sau đó, cậu đã có mái ấm hạnh phúc cùng vợ là một người gốc đạo Công Giáo.
Điều đáng chú ý trong cuộc đời của cậu là việc theo đạo vào đúng thời điểm triều đình cấm đạo gay gắt. Thế nên, cậu chắc chắn biết những hiểm nguy sẽ đến với mình, vậy mà cậu vẫn tin theo Chúa. Không những thế, cậu còn có một đời sống đức tin mạnh mẽ, chuyên chăm đọc kinh sáng tối, siêng năng lần hạt mân côi, chăm chỉ làm ăn, sống đạo hạnh gương mẫu.
Sống trên đời rồi ai cũng phải chết, nhưng có những cái chết gây phiền phức cho bao người, những cái chết thật cao cả mà mọi người đều kính trọng và nhớ đến. Phần cậu Au-gut-ti-nô Mới, cậu được Chúa cho hưởng phúc tử đạo và cậu đã chọn cho mình cái chết vinh quang - chết vì Chúa. Nhìn vào gương sáng của thánh Au-gut-ti-nô Nguyễn Văn Mới, giờ đây chúng ta sẽ không còn dám làm phép so sánh về đức tin với những anh chị em tân tòng. Thay vào đó, mỗi người được thức tỉnh tâm hồn mà chăm lo cho niềm tin vào Chúa ngày một lớn lên.
Là tân tòng, không có nghĩa là bạn không thể nên thánh, hoặc không thể đạo đức bằng những người khác. Là tân tòng bạn có thể chưa hiểu nhiều về các mầu nhiệm trong đạo hoặc bạn chưa thuộc nhiều lời kinh nhưng chỉ cần bạn hiểu rõ điều này là: Thiên Chúa luôn yêu thương bạn, Người không trả công cho bạn tính theo giờ bạn đến sớm hay muộn nhưng trả cho bạn theo lòng xót thương và nhân ái của Người.
Chỉ cần bước qua Thánh Giá là sẽ được sống và được trở về nhà nhưng cậu tân tòng Au-gut-ti-nô Nguyễn Văn Mới nhất quyết không làm. Không những thế cậu còn xin gia nhập dòng Ba Đa Minh khi đang ở tù. Làm trái lệnh quan để giữ đạo thì phải chết, bù lại cậu Au-gut-ti-nô Mới được ở nơi vinh phúc nơi mang lại sự sống đời đời. Ngày 18/12/1839 cậu Au-gut-ti-nô Nguyễn Văn Mới được lãnh phúc tử đạo. Ngày 19/6/1988 cậu được ghi danh vào hàng ngũ các thánh Tử Đạo Việt Nam.
Lạy Chúa, kể từ khi lãnh nhận Bí tích Rửa tội chúng con được mang danh hiệu là Ki-tô hữu. Xin Chúa giúp cho mỗi người chúng con, đặc biệt là các bạn tân tòng có thể cảm nghiệm được sâu xa niềm vui, niềm hạnh phúc có Chúa trong đời.
Nguyện xin Chúa thương thắp lên ngọn lửa mến cho những ai mới tin đạo, để trước hết họ nhiệt tâm trong việc tham dự thánh lễ, lãnh nhận các bí tích chữa lành. Thứ đến là việc say mê đào sâu đức tin Ki-tô giáo mà hiểu Chúa hơn, cho ngày sau được hưởng vinh phúc quê trời. Amen