Ắt hẳn mỗi người trong chúng ta đã nhiều lần bắt gặp từ “cầu nguyện” trong đời sống đức tin của mình. Quả thật, cầu nguyện rất quan trọng bởi vì nó nằm trong trọng tâm của đời sống đức tin Kitô giáo. Tuy nhiên, phải thú thật rằng đây không phải là việc dễ dàng. Cầu nguyện không đơn thuần là xin ơn mà còn hơn thế nữa. Nhiều lần chúng ta gặp khó khăn, có khi là cả thất bại trong những cố gắng để cầu nguyện. Không ai có thể tự tin nói rằng mình nắm bắt được hết mọi kĩ thuật để có thể dễ dàng cầu nguyện, kể cả các thánh cũng đôi lần phải buồn bã vì những khó khăn gặp phải trong đời sống cầu nguyện của mình. Trong sự cố gắng có chút hạn hẹp nhằm trình bày những suy tư và tìm hiểu của mình, người viết mong muốn nói lên đôi điều về việc cầu nguyện như một nỗi lực từ kinh nghiệm ít ỏi của mình. Người viết tin rằng chính Thiên Chúa sẽ làm cho nỗ lực này sinh được hoa trái cho nhiều người.
Sách Giáo lý Hội Thánh Công Giáo định nghĩa: “Cầu nguyện là nâng tâm hồn lên cùng Thiên Chúa hay là dâng lời cầu lên Thiên Chúa để xin những ơn lành phù hợp với thánh ý của Ngài. Cầu nguyện luôn là một hồng ân của Thiên Chúa, Ðấng đến gặp gỡ con người. Cầu nguyện theo Kitô giáo là một liên hệ cá nhân và sống động của con cái với Cha là Thiên Chúa vô cùng nhân lành, với Con của Ngài là Ðức Giêsu Kitô và với Chúa Thánh Thần, Ðấng ngự trong tâm hồn họ.” Khởi đi từ định nghĩa này, chúng ta sẽ thấy việc cầu nguyện có khởi đầu từ chính Thiên Chúa bởi vì nó là một hồng ân được ban nhưng không cho từng người. Nơi việc cầu nguyện, chính Thiên Chúa đến viếng thăm chúng ta. Nếu ai đó tự hào nói rằng mình có thể cầu nguyện được tốt hay nghĩ rằng đó là nỗ lực của mình thì có lẽ người đó đã sai. Chúng ta chẳng thể cầu nguyện được nếu Thiên Chúa không ban ơn đó. Hơn nữa, cầu nguyện có trọng tâm của nó nơi cuộc gặp gỡ cá vị giữa Thiên Chúa và từng người trong chúng ta. Nếu không có cuộc gặp gỡ và kinh nghiệm cá vị đó với Thiên Chúa, chắc hẳn chúng ta chưa cầu nguyện đúng cách.
Trở lại với câu hỏi ban đầu, người viết muốn trình bày ba lý do tại sao chúng ta phải cầu nguyện. Trước hết, là vì chính Đức Giêsu đã nêu gương cho chúng ta trước. Nhiều lần trong Tin Mừng, chúng ta bắt gặp hình ảnh Đức Giêsu lui vào nơi thanh vắng và cầu nguyện suốt đêm với Chúa Cha. Điều này có thể thấy rõ qua một số biến cố sau đây. Ngay trước khi tuyển chọn mười hai Tông Đồ trong Lc 6, 12 “Trong những ngày ấy, Đức Giêsu đi ra núi cầu nguyện, và Người đã thức suốt đêm cầu nguyện cùng Thiên Chúa.”Ngay trước khi Đức Giêsu hiển dung trong Lc 9, 28 “Khoảng tám ngày sau khi nói những lời ấy, Đức Giêsu lên núi cầu nguyện đem theo các ông Phêrô, Gioan và Giacôbê.”Trước khi dạy các môn đệ kinh “Lạy Cha” trong Lc 11, 1 “Có một lần Đức Giêsu cầu nguyện ở nơi kia. Người cầu nguyện xong, thì có một người trong nhóm môn đệ nói với Người: ‘Thưa Thầy, xin dạy chúng con cầu nguyện, cũng như ông Gioan đã dạy môn đệ của ông.’”Đặc biệt, trước cuộc khổ nạn, tại vườn Ghếtsêmani trong Mt 26, 36-45; Mc 14, 32-41 và Lc 22, 39-46.
Như vậy, chúng ta có được một mẫu gương tuyệt vời về việc cầu nguyện. Là những người theo Chúa, chúng ta cũng được mời gọi dành nhiều thời gian để gặp gỡ Thiên Chúa của mình trong thinh lặng và xa cách những ồn ào của cuộc sống. Chúa dạy chúng ta biết dành mọi giây phút trong cuộc sống để kết hợp với Người. Đặc biệt, cuộc sống luôn có những lúc đau khổ khiến chúng ta gục gã. Thay vì than thở cho số phận và xem chúng như gánh nặng, chúng ta cần học cách dâng lên cho Chúa trong cầu nguyện. Chính Đức Giêsu cũng đã chiến đấu thực sự trong Vườn Cây Dầu và trên thập giá khi cảm thấy mình bị Chúa Cha ruồng bỏ. Thế nhưng, trong sự phó thác tuyệt đối, Người đã hoàn toàn chiến thắng ý riêng của mình. Như vậy, cầu nguyện không chỉ là việc chúng ta dành một lượng thời gian nhất định nào cả. Mọi giây phút đều có thể trở nên lời cầu nguyện, miễn là chúng ta ý thức để dùng chúng như phương thế tuyệt hảo cho việc gặp gỡ Thiên Chúa.
Từ lý do đầu tiên này tất yếu dẫn đến lý do thứ hai. Đó là cầu nguyện được xem như hơi thở của đời sống đức tin. Không có đời sống cầu nguyện, cuộc sống của chúng ta dường như trở nên tẻ nhạt và mất đi ý nghĩa của nó. Có thể nhiều người nói rằng đầy đủ về mặt vật chất là được rồi, cần chi phải có đời sống thiêng liêng. Nếu con người chỉ có những giá trị vật chất thì còn đâu là phẩm giá trổi vượt của con người trong công trình tạo dựng của Thiên Chúa. Chính đời sống cầu nguyện nâng con người lên gần với Đấng Thần Linh. ĐHY Robert Sarah đã rất đúng khi nói rằng: “Nếu không có lời cầu nguyện, con người sẽ khô héo bởi vì con người không còn chiều sâu nội tâm hay mạch nước tưới nào để tưới tẫm cuộc sống của mình.” Thiếu nó, con người trở nên hời hợt hơn, chỉ biết chạy theo những lôi cuốn của thế gian để rồi dần mất đi nguồn năng lượng cần thiết cho việc kiến tạo ý nghĩa đích thực của mình. Hơn nữa, một khi không còn biết cầu nguyện là gì, chúng ta sẽ trở nên kẻ vô ơn vì không còn kết nối được với Đấng-đã-dựng-nên-mình. Con người sẽ trở nên ngạo mạn và tự mãn hơn vì họ nghĩ rằng tôi-là-kẻ-tạo-nên-chính-tôi.
Cho nên, đời sống cầu nguyện là tối cần thiết. Chúng ta trở nên tốt đẹp hơn như lòng Chúa mong muốn nếu chúng ta thực sự là một con người cầu nguyện. Qua đó chúng ta thấy rằng việc cầu nguyện thực sự giúp chúng ta gặp được Thiên Chúa và từ đó gặp được tha nhân trong chính lời cầu nguyện của mình. Một người không thể nói cho người khác về Thiên Chúa nếu chúng ta không có hoặc chưa bao giờ có cái đụng chạm thực sự từ Người. Quả thật, trong việc cầu nguyện chúng ta nhìn thấy rõ hơn chính mình và tha nhân. Chúng ta không còn ở lại hơn sự hạn hẹp của mình nữa, những mở ra cho người khác với sự thúc đẩy của tình yêu. Nơi đó chúng ta tìm được sự can đảm để dấn thân hơn cho sứ mạng của tình yêu. Thần học gia Karl Rahner từng khẳng định rằng Thiên Chúa ban cho tất cả mọi người ân sủng của Ngài và rằng một thứ mạc khải siêu nhiên hiện hữu trong mọi nơi và tất cả mọi thời, trong đó Tin Mừng và Giáo Hội sẽ làm sáng tỏ thêm cái mà những người đó đã sống trong chính nơi thâm sâu nhất của tính thể tâm linh của mình. Nhờ kinh nghiệm của việc cầu nguyện, chúng ta cũng có thể giúp người khác gặp gỡ được mầu nhiệm thâm sâu đó.
Tuy nhiên, cầu nguyện có phải là việc đơn giản không? Câu trả lời hẳn nhiên là không. Rất nhiều người, kể cả các thánh cũng nhiều lần khổ sở vì không thể cầu nguyện được. Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu thậm chí còn tự hỏi liệu có nên tin vào những lời mà mình nói trong lời cầu nguyện hàng ngày không. Trước hết, chúng ta biết rằng mỗi người là một thụ tạo vô cùng hữu hạn với nhiều khiếm khuyết. Khi đứng trước một thực tại thần linh cao vượt hơn chúng ta rất rất nhiều, thì chúng ta như mù tối trước điều đó. Chúng ta hoàn toàn không biết làm thế nào để có thể cầu nguyện cho đúng. Hơn nữa, nhiều người nghĩ rằng cứ nói nhiều là được. Thế nhưng, càng nói nhiều chúng ta lại càng bị phân tâm và trở nên khó bình lặng hơn. Chúng ta thường bị chi phối bởi quá nhiều lời. Ngoài ra, những tiếng “ồn” bên trong và bên ngoài đã lôi kéo chúng ta khỏi bầu khí cầu nguyện thực sự. Đặc biệt, nhiều người đôi khi quên đi chân lý quan trọng nhất của việc cầu nguyện. Đó là “chính Thiên Chúa đã đi bước trước, không ngừng lôi kéo mỗi người đến gặp gỡ Ngài cách huyền nhiệm trong việc cầu nguyện.” Cầu nguyện trước hết và trên hết phải là sáng kiến từ Thiên Chúa. Nhiều người đã tự tin vào khả năng của chính mình mà quên đi điều cốt yếu đó.
Chính vì lẽ đó, ĐHY Robert Sarah đã cho chúng ta lời khuyên chân thành sau đây. “Về cơ bản, cầu nguyện không phải là nói chuyện với Chúa. Qua lời cầu nguyện, chúng ta để cho Thiên Chúa phản chiếu sự huy hoàng của Dung nhan Người trên khuôn mặt của chúng ta. Trên thực tế, cầu nguyện cuối cùng bao gồm việc thinh lặng để nghe Thiên Chúa nói với chúng ta và lắng nghe Chúa Thánh Thần đang nói trong chúng ta.” Trong thư của thánh Phaolô gửi tín hữu Rôma cũng có đoạn viết: “Bởi vì chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho phải... Chính Thánh Thần cầu thay nguyện giúp cho chúng ta bằng những tiếng rên siết khôn tả.” (Rm 8, 16-26) Như vậy, lời cầu nguyện thực sự là để Thiên Chúa tự do đến với chúng ta theo ý Người muốn. Chúng ta phải biết cách chờ đợi Người trong thinh lặng. Đó là việc giữ sự thinh lặng trong một thời gian dài. Đấy cũng là điều mà nhiều người trong chúng ta không có được để có thể gặp gỡ Thiên Chúa. Chỉ trong thinh lặng thực sự chúng ta mới có thể ở lại mà nghe Chúa nói.
Điều này cũng nói rằng lời nói sẽ phá tan cái bầu khí ấy. ĐHY Robert Sarah khẳng định rằng: “Lời cầu nguyện đòi hỏi sự vắng mặt của ngôn từ vì ngôn ngữ duy nhất mà Thiên Chúa thực sự nghe được là sự thinh lặng của tình yêu.” Đứng trước thực tại thần linh tối cao này, ngôn ngữ của con người trở nên bất lực, không thể diễn tả được điều gì cả. Bởi vì khi cầu nguyện là con người đã bước vào đêm tối của đức tin. Con người hoàn toàn mờ tối trước sự hiện diện của Thiên Chúa. Bên cạnh đó, chúng ta còn bị bủa vây giữa muốn ngàn tiếng “ồn” của nội tâm và thế gian bên ngoài. Từ đó, chúng ta càng trở nên rối mù hơn nữa. Vì vậy, trong đêm tối đó, chúng ta chỉ có thể được chiếu sáng bởi Thiên Chúa. Chúng ta cần khiêm nhường nhìn nhận những yếu đuối của bản thân, mở lòng ra cho Thiên Chúa và lui vào cõi thinh lặng nội tâm để ở đó chúng ta được đắm mình trong mầu nhiệm thần linh. Cái kinh nghiệm đó không thể được diện tả bằng bất kỳ ngôn từ nào của loài người. Chỉ những ai đã ở trong kinh nghiệm đó mới có thể cảm nghiệm thực sự sự sung mãn và niềm hạnh phúc tột cùng.
Nói tóm lại, dù chúng ta thấy rằng cầu nguyện không bao giờ là đơn giản. Nhiều người đã bỏ cuộc khi không tìm thấy được bất kỳ niềm an ủi nào, đặc biệt trong những lúc đau khổ. Thế nhưng, chỉ những ai kiên trì tới cùng mới có thể thưởng nếm được hương vị ngọt ngào từ cái chạm của Thiên Chúa, một cái chạm vào tận cùng sâu thẳm của hiện hữu con người. Chúng ta cần học biết tin tưởng vào Chúa luôn mãi. Có thể chúng ta yếu đuối và bất toàn nhưng chúng ta biết rằng Chúa vẫn luôn chờ đón chúng ta. Khi chúng ta yếu đuối nhất chính là lúc Chúa biểu dương sức mạnh của Ngài. Ước mong mỗi người biết dành thời gian cho Chúa. Đừng keo kiệt và tính toán quá mức. Chúng ta không bao giờ chịu thiệt thòi khi dám chết đi cho những của phù vân để có được những giây phút bên Chúa. Dù hữu hạn nhưng vì khát khao vươn tới vô hạn đã được đặt để trong hữu thể của mình, chúng ta không thể nào nghỉ yên cho đến khi được nghỉ yên trong Chúa. Ước mong mỗi người chúng ta sẽ có được diễm phúc ở trong Thiên Chúa luôn mãi.
Tác giả: Philip
Nguồn: https://giaophanvinhlong.net/