I. ĐẶT VẤN ĐỀ
“Hôm nay bạn cảm thấy thế nào?”
Câu hỏi tưởng chừng đơn giản nhưng lại làm khó một bộ phận lớn những người Sinh viên Công giáo (SVCG) ngày nay. Họ không thể trả lời được chính xác trạng thái cảm xúc, diễn biến tâm lý, những trải nghiệm trong ngày sống hay mục đích sống của mình là gì. Trong khi đó, đây là biểu hiện dễ thấy nhất của sự trưởng thành về nhận thức và đức tin.
Ở góc nhìn khác, Giáo Hội đóng vai trò như người đồng hành giúp người SVCG kiên vững và an yên bước đi trên hành trình trưởng thành một cách trọn vẹn.
Vậy thì điều gì sẽ xảy ra nếu người đồng hành chưa thực sự đồng hành đúng nghĩa? Bài tham luận này, chúng con xin phép bàn về góc nhìn và niềm tin vào việc thay đổi góc nhìn sẽ có được cách tiếp cận đúng đắn, giúp người SVCG thực sự trưởng thành trong đời sống đức tin của mình.
II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ
1. Mạng xã hội chi phối đời sống
Không chỉ là môi trường hoạt động chủ yếu của sinh viên ngày nay, mạng xã hội còn tác động trực tiếp đến suy nghĩ, cảm xúc, hành vi của các bạn.
2. Hoạt động cầu nguyện chưa được giới sinh viên thực hiện với cách làm và thái độ đúng đắn
Vẫn còn tồn đọng một số rất đông các bạn chỉ bắt đầu cầu nguyện khi gặp khó khăn trong cuộc sống, một số ít khác thậm chí còn không biết cách cầu nguyện thế nào.
3. SVCG ngày nay có mối bận tâm lớn về việc làm và các mối quan hệ xã hội
Người SVCG ngày nay bắt đầu đi làm từ sớm. Thậm chí, có nhiều bạn từ năm nhất, năm hai Đại Học đã đi làm thêm để kiếm thu nhập phụ giúp gia đình hoặc để trải nghiệm nhiều hơn.
Các bạn đề cao việc kết nối mối quan hệ, thể hiện bản thân, tìm kiếm niềm vui và những điều thú vị trong cuộc sống dù là ở môi trường bên ngoài hay môi trường online.
4. Thiếu định vị bản thân
Thiếu sự thấu hiểu rõ ràng, chân thật về bản thân và nhân sinh, xã hội khiến các bạn dễ lung lạc về ý chí, đức tin, không biết nên hành xử, ra quyết định thế nào trước những thách thức trong cuộc sống, không biết mục đích sống của mình là gì và làm thế nào sống đúng với mục đích cuộc đời mình.
III. NGUYÊN NHÂN VẤN ĐỀ
1. Áp lực lớn từ xã hội
Tâm thức xã hội tạo nên một vòng xoay cuộc sống mà ai cũng dễ bị cuốn vào. Chỉ cần lệch một chút với vòng xoay đó, lập tức một bạn nào đó sẽ mang trong mình tâm lý bị bỏ rơi, tâm lý của người thất bại.
Những áp lực từ xã hội đòi hỏi các bạn phải dành hết thời gian mình có để học thật nhiều, làm và va chạm xã hội từ sớm.
2. Thiếu những người đồng hành đúng nghĩa
Đồng hành không chỉ là việc chỉ bảo, dẫn dắt. Mà một người đồng hành đúng nghĩa với sinh viên cần thấu hiểu, san sẻ, trở thành điểm tựa của sinh viên. Người đó không can thiệp vào quyết định của sinh viên nhưng biết cách khai mở vấn đề giúp các bạn tự thấu hiểu vấn đề của chính mình và chủ động đưa ra quyết định. Vì sinh viên khác giới trẻ ở một điều, sinh viên có sự tự lập và đề cao quyền tự quyết.
Trong số 22 nhóm trực thuộc Hội SVCG TGP, có 80% nhóm sinh viên đã có Cha Linh Hướng, một số nhóm trong đó mới chỉ có thời gian gần đây. Và 20% còn lại chưa có người đồng hành tại nơi các bạn sinh hoạt. Thời gian dài về trước, hầu như các nhóm tự tổ chức chương trình và sinh hoạt mà thiếu người dẫn dắt sâu, sát trong từng hoạt động.
3. Một bộ phận Sinh viên ngày nay thiếu sự chủ động trong cuộc sống
Các bạn luôn tìm điểm tựa hoặc dựa dẫm vào sự thúc giục, nhắc nhở của người khác, chưa có góc nhìn đúng đắn nhưng lười tìm hiểu về giáo lý, Kinh Thánh và những chuyển biến trong hoạt động của Giáo Hội. Các bạn dễ tham gia vào xu hướng xã hội, nhưng lại không biết cách áp dụng giáo lý vào đời sống. Khi có điều bất như ý xảy đến, các bạn loay hoay và dễ dàng đổ lỗi cho đối tượng khác.
4. Khác biệt về góc nhìn dẫn đến cách tiếp cận chưa đúng
Đây là nguyên nhân vì sao TGP nói chung và Hội SV nói riêng nỗ lực nhiều nhưng chưa thực sự tạo ra hiệu quả trong đời sống đức tin của người SVCG.
Bản thân mỗi người ai cũng có tiềm năng vô hạn để trở thành bất kỳ ai, làm bất cứ điều gì họ muốn làm. Đó là quyền tự do lựa chọn mà Thiên Chúa trao cho con người. Cho nên trong mối tương quan với sinh viên, những người đồng hành không thể áp đặt góc nhìn của người đi trước cho các bạn đi sau, cũng không thể áp dụng phương pháp cũ cho một thời đại mới.
Thời đại mới này chính là “dịch chuyển để thích nghi”. Muốn tiếp cận các bạn sinh viên, đầu tiên cần linh hoạt và đặt góc nhìn của mình vào xu hướng chuyển mình của xã hội, tiếp theo là đặt mình vào vị trí của sinh viên để thấu hiểu những ước mong, tâm tư, trăn trở của các bạn rồi từ đó hòa nhập cùng các bạn.
IV. GIẢI PHÁP
1. Hệ thống lại cơ cấu nhân sự một cách chặt chẽ và rõ ràng:
Hội SV cần có quy chế, trong đó các Nhóm SVCG cần nghiêm túc nhìn nhận lại vai trò của Hội SV, hoạt động theo nguyên tắc thống nhất do Hội đề ra.
TGP cần bổ sung nhân lực là quý tu sĩ để đồng hành cùng những nhóm sinh viên chưa có Cha Linh Hướng hoặc Cha Linh Hướng đang ở cách xa vị trí hoạt động của nhóm.
Ủy Ban SVCG TGP Hà Nội cần quản lý một cách chặt chẽ những hoạt động của các Nhóm SVCG trong Hội để có thể kịp thời hỗ trợ và nâng đỡ.
2. Thành lập và đẩy mạnh hoạt động của Ban Tư vấn Chuyên môn
Ban Tư vẫn Chuyên môn bao gồm những tu sĩ đồng hành là quý Cha, quý Thầy, quý Sơ có chuyên môn trong một số lĩnh vực quan trọng: Truyền thông, tâm lý học, phụng vụ, thánh nhạc, giáo lý hôn nhân,… Vai trò là những người chia sẻ tri thức, tạo nên môi trường bồi dưỡng chuyên môn cho sinh viên về cả những kỹ năng trong đời sống lẫn đức tin, đồng hành cùng sinh viên và tư vấn, giải đáp.
3. Tận dụng sức mạnh truyền thông
Trong thời đại mới, MXH đóng vai trò quan trọng tác động đến tâm lý, cảm xúc, hành vi của người sinh viên. Vì vậy khía cạnh truyền thông cần được quan tâm hơn cả.
a. Tích cực bồi dưỡng năng lực truyền thông
Ban TVCM kết hợp cùng Hội SV tổ chức bồi dưỡng chuyên môn truyền thông cho sinh viên, giảng dạy và đồng hành trong suốt quá trình công tác để các bạn áp dụng được kiến thức vào công việc của mình.
b. Sự cộng tác chặt chẽ giữa truyền thông TGP, truyền thông Giới Trẻ TGP và truyền thông Hội SVCG TGP sẽ giúp những hoạt động của Hội SV tiếp cận rộng hơn đến toàn thể giáo dân trên khắp Giáo Phận.
c. Góc nhìn truyền thông trong thời đại mới với người SVCG
Muốn truyền thông đạt hiệu quả, truyền thông Công Giáo cần tiếp cận với xu hướng chuyển mình chung của xã hội. Hoạt động truyền thông cần sôi nổi mới có thể thu hút người trẻ hướng về. Làm điều đó bằng cách nào?
– Cần tham gia vào xu hướng, nhưng chắt lọc và sử dụng xu hướng một cách phù hợp.
– Thay đổi nhiều hình thức thông tin: Trước đây chỉ có bài viết, báo chí, video, bây giờ có thể bổ sung phim ngắn, phim hoạt hình, podcast,…
– Khởi xướng xu hướng bằng cách tổ chức những hoạt động kích thích sự sáng tạo nơi người trẻ. Ví dụ: Thánh Ca Cover, kể chuyện Kinh Thánh bằng hình thức sáng tạo,…
– Khởi tạo những chiến dịch truyền thông mạnh mẽ, chất lượng.
– Sử dụng đa dạng kênh thông tin: trước đây chỉ Facebook, Website, Youtube. Nhưng ngày nay TikTok và Spotify đang là xu hướng.
4. Tích cực hỗ trợ sinh viên để cải thiện đời sống xã hội:
a. Hướng nghiệp/ Kết nối việc làm:
Hội SV kết hợp cùng Hội Doanh Nhân tổ chức những hoạt động hướng nghiệp dành cho sinh viên, kết nối việc làm.
b. Hoạt động bác ái:
Hội SV cùng Hội Caritas kết hợp để hỗ trợ các bạn SV có hoàn cảnh khó khăn. Bên cạnh đó, chúng con mong Ủy Ban SVCG có thể hỗ trợ nhiều hơn trong việc thấu triệt về tinh thần bác ái để các bạn sinh viên biết cách sống đời bác ái đúng nghĩa chính trong đời sống của mình. Bời vì chúng con tin bác ái chính là cách để truyền giáo.
5. Áp dụng triệt để tam giác TSD:
Tam giác TSD bao gồm:
T – Talking – Nói, lên tiếng, chia sẻ: Hãy cho các bạn sinh viên cơ hội và môi trường để nói lên tiếng nói của mình, qua những chương trình tranh luận hoặc hoạt động chia sẻ nhằm tiếp nhận tiếng nói sinh viên, đáp ứng nhu cầu thể hiện bản thân rất lớn của các bạn.
S – Studying – Học tập: Tạo cơ hội để các bạn học những kiến thức và kỹ năng cần thiết để đối trị trước những vấn đề trong đời sống.
D – Doing – Thực hành: Bên cạnh việc học tập, cần hình thành môi trường để các bạn áp dụng kiến thức vào thực tế, kích thích sự sáng tạo, thúc đẩy năng lực của các bạn.
Áp dụng triệt để tam giác TSD sẽ giúp các bạn sinh viên Công Giáo thực sự triển nở và sống tốt hơn trong chính đời sống của mình.
KẾT LUẬN:
Để sống đức tin trưởng thành, ai cũng cần cả một quá trình hun đúc và tôi luyện. Nhưng chỉ cần trên hành trình đó, các bạn sinh viên tìm được một người đồng hành có góc nhìn phù hợp, biết cách san sẻ và hỗ trợ, thì chặng đường sẽ an vui và vững vàng hơn biết bao.
Cuối cùng, một điều chúng con muốn nhấn mạnh để tự nhắc nhở chính mình – Người SVCG trong thời đại mới ngày nay: Thay đổi góc nhìn sẽ tạo nên chuyển biến. Bản thân người SVCG cần linh hoạt và chủ động phát triển để vừa tốt đời, vừa đẹp Đạo – đời và Đạo song tu.
Ước mong những điều chúng con chia sẻ trong buổi tham luận hôm nay sẽ được lắng nghe, nhìn nhận và thực sự tạo nên những chuyển biến tích cực trong đời sống của người sinh viên Công Giáo để các bạn sống đức tin trưởng thành một cách trọn vẹn.