Sống là sống với, sống cùng và xa hơn nữa là sống cho, sống vì tha nhân. Thomas Merton đã nói rằng “Không ai là một hòn đảo”. Thật vậy, con người không thể sống mà không có những liên đới. Ngay từ thuở ban đầu, trong địa đàng là một môi trường hoàn hảo không có bóng dáng của sự dữ và tội lỗi thì chính Thiên Chúa đã nói “Con người ở một mình thì không tốt” (St2,18a). Thiên Chúa đã hướng con người đến đời sống cộng đoàn ngay từ thuở tạo thiên lập địa; bởi không ai trong chúng ta một mình có thể hoàn tất các sứ vụ mà Thiên Chúa trao phó (Rick Warrren). Cũng chính vì lẽ đó, mà với dòng Đa Minh đời sống cộng đoàn đã trở thành một trong những “trụ cột” của Linh đạo Đa Minh và trở nên một yếu tố đặc trưng của Dòng.
Không phải ngẫu nhiên hay tình cờ mà thánh Đa Minh đã chọn đời sống cộng đoàn là một trong những điểm chính yếu của dòng Đa Minh, nhưng ngài đã thiết lập một đời sống theo gương các Tông đồ và các tín hữu thời Giáo hội sơ khai. Nơi đây, ngài đã tìm thấy những lý tưởng phù hợp với công cuộc rao giảng Tin Mừng của Dòng thời bấy giờ - một cộng đoàn gương mẫu về đời sống chung và sự liên đới, hiệp thông huynh đệ (x. Cv 2,44; 4,32-35). Vì thế, hai yếu tố sống chung và đồng tâm nhất trí được cha thánh chọn làm yếu tố nền tảng để xây dựng đời sống cộng đoàn. Cũng nhờ đó, khi cùng với anh em chọn cho dòng một tu luật có sẵn theo lời mời gọi của Đức thánh cha Innocentio III, ngài đã chọn Tu luật của thánh Augustino, vì tu luật này cũng đã đáp ứng được những mục đích của Hội dòng mới của ngài. “Trước hết, chị em đoàn tụ trong một công đoàn là để đồng tâm hiệp ý và để chị em chỉ có một lòng môt ý hướng về Thiên Chúa” . Hơn nữa, chọn yếu tố cộng đoàn là cha thánh cũng đã đáp lại lời mời gọi sâu xa của Chúa là biểu lộ hình ảnh của Chúa và nên giống khuôn mẫu của Chúa Giêsu, mà hình ảnh của Thiên Chúa là một cộng đoàn “Ba Ngôi Vị yêu thương” (x. GLHTCG số 1878) .
Khi nói đến đời sống cộng đoàn, chúng ta không thể không nhắc đến Thánh vịnh 133:
“Ngọt ngào tốt đẹp lắm thay
Chị em được sống vui vầy bên nhau
Như dầu quý đổ trên đầu
Xuống râu xuống cổ áo chầu A-ron
Như sương từ đỉnh Khe-mon
Tỏa trên đồi núi Xi-on lan tràn
Nơi đây ân huệ Chúa ban
Chính là sự sống chứa chan muôn đời”.
Quả vậy, không ngọt ngào, không tốt đẹp sao được, khi chúng ta cùng chung sống trong một cộng đoàn với ý thức “chúng ta là một cộng đoàn không phải vì chúng ta thích nhau, hay có cùng một nhiệm vụ hay một dự phóng nào đó, nhưng vì chúng ta được Thiên Chúa kêu gọi” (Henry Nouwen). Trong cộng đoàn, chị em chia sẻ cho nhau những gì mình có không chỉ về mặt vật chất nhưng cả những của cải tinh thần, thiêng liêng theo Tu luật (x. Tu luật Thánh Augustino số 3) hay theo tinh thần của các tín hữu thời Giáo hội sơ khai “để mọi của cải làm của chung và phân phát tùy theo nhu cầu” (x. Cv 2, 44-45). Nhờ đó, tình yêu của Đức Kitô và tha nhân được biểu lộ ngang qua tình bác ái huynh đệ. Người ta nói “môi trường chính yếu của người tu sĩ Đa Minh không phải là đường lộ, cũng chẳng phải bục giảng, nhưng là cộng đoàn tu viện, cộng đoàn mà tu sĩ phải biết đem theo cả trên đường đi, với những hãm mình, Giờ kinh Phụng vụ, thinh lặng và suy niệm, những cuộc đàm đạo thiêng liêng, và cả việc học hỏi” . Chính vì thế, đời sống cộng đoàn là môi trường chủ yếu cho việc học hỏi và cầu nguyện. Nơi đây, tạo cho chúng ta có thêm những tương quan mới, nhờ đó ta có cơ hội để hiểu biết hơn về chính mình và làm cho cuộc sống của ta thêm phần phong phú hơn. Trong cộng đoàn, ta được gặp gỡ với nhiều người, nếu so sánh với họ ta sẽ nhận thấy họ có nhiều điều “hơn” ta, tài giỏi hơn, hiểu biết hơn, thánh thiện hơn... nhờ đó ta có cơ hội để học hỏi, noi gương bắt chước và phấn đấu. Tuy nhiên, ta cũng có thể nhìn nhận ra những điều sai hay chưa tốt nơi họ, để nhờ đó có thể nhìn ra những hình ảnh phản chiếu của những góc tối nơi con người ta để sửa đổi. Hơn nữa, đời sống cộng đoàn là nơi chị em được cùng chung chia sứ mạng “Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn đá cao”. Những va chạm, đụng độ, bất đồng quan điểm trong cộng đoàn là lúc những giới hạn và tính ích của chúng ta được thể hiện. Những lúc đó, sự nghèo nàn, yếu đuối và bất toàn của chúng ta được nâng đỡ, nhờ đó, ta biết sống khiêm nhường hơn, hạ mình hơn và trở nên thánh thiện hơn...
Một trong những mục đích đào tạo của giai đoạn Tiền tập trong Hội Dòng Đa Minh Rosa Lima là “giúp cho ứng sinh sống triệt để hơn về đời sống cộng đoàn”. Vì thế, trong thời gian này, chị em Tiền tập của chúng con được sống cùng nhau và cùng tham gia mọi sinh hoạt chung của cộng đoàn: cùng nhau cầu nguyện, cùng nhau chia sẻ sứ vụ, lao động, cùng nhau học hành... Chị em cùng nâng đỡ, bổ túc cho nhau những yếu đuối và cùng nhau hoàn thiện. Tuy nhiên, chén bát cạnh nhau cũng có thể gây nên những tiếng động, phương chi là những con người phải mang trong mình đầy những yếu đuối của thân phận bụi đất, cùng những tham, sân, si của kiếp người. Những điều đó luôn tìm cơ hội để làm phương hại đến bầu khí của đời sống cộng đoàn. Hơn nữa, “kẻ thù” sẽ không bao giờ để yên cho tình tỉ muội trong cộng đoàn được tiến triển một cách tốt đẹp, mà luôn tìm cách để quấy phá; chúng lợi dụng những nhược điểm, những yếu đuối của từng cá nhân để “thực hiện mục đích”. Thế nhưng, kẻ thù mạnh nhưng không phải không thể không đánh thắng. Bởi kẻ thù này dễ dàng bị khuất phục bởi sự cố gắng thăng tiến, thay đổi bản thân, kiêm tốn nhìn nhận những giới hạn, yếu đuối của mình để sửa đổi. Đón nhận những khác biệt của người khác và luôn tôn trong nhân vị của họ. Nỗ lực, thiện chí xây dựng cộng đoàn bằng tạo cho mình có một tinh thần chung, đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân, biết sống cho và sống vì người khác...
Người ta nói “muốn đi nhanh thì đi một mình, nhưng muốn đi xa thì đi cùng nhau” hành trình Ơn gọi của chúng ta không thể là “đường đi một mình” nhưng có anh chị em cùng đi với ta trên đường. Con đường đó trải dài từ lúc ta mới bước chân vào dòng đến hết đời. Tuy nhiên, ta không thể bước hết con đường đó một cách bình an nếu ta không chọn Giêsu là mối dây liên kết từng người trong cộng đoàn lại với nhau, và đặt yếu tố đức ái lên trên hết mọi sự.
Tạ ơn Chúa đã chọn gọi con bước theo Chúa tron ơn gọi Đa Minh và cho con đươc sống cùng chị em trong cộng đoàn, ước mong mỗi ngày con tương quan mật thiết với Chúa và sống tình thân ái với chị em nhiều hơn, để xây dựng cộng đoàn yêu thương, thánh thiện.
Một trong những mục đích đào tạo của giai đoạn Tiền tập trong Hội Dòng Đa Minh Rosa Lima là “giúp cho ứng sinh sống triệt để hơn về đời sống cộng đoàn”. Vì thế, trong thời gian này, chị em Tiền tập của chúng con được sống cùng nhau và cùng tham gia mọi sinh hoạt chung của cộng đoàn: cùng nhau cầu nguyện, cùng nhau chia sẻ sứ vụ, lao động, cùng nhau học hành... Chị em cùng nâng đỡ, bổ túc cho nhau những yếu đuối và cùng nhau hoàn thiện. Tuy nhiên, chén bát cạnh nhau cũng có thể gây nên những tiếng động, phương chi là những con người phải mang trong mình đầy những yếu đuối của thân phận bụi đất, cùng những tham, sân, si của kiếp người. Những điều đó luôn tìm cơ hội để làm phương hại đến bầu khí của đời sống cộng đoàn. Hơn nữa, “kẻ thù” sẽ không bao giờ để yên cho tình tỉ muội trong cộng đoàn được tiến triển một cách tốt đẹp, mà luôn tìm cách để quấy phá; chúng lợi dụng những nhược điểm, những yếu đuối của từng cá nhân để “thực hiện mục đích”. Thế nhưng, kẻ thù mạnh nhưng không phải không thể không đánh thắng. Bởi kẻ thù này dễ dàng bị khuất phục bởi sự cố gắng thăng tiến, thay đổi bản thân, kiêm tốn nhìn nhận những giới hạn, yếu đuối của mình để sửa đổi. Đón nhận những khác biệt của người khác và luôn tôn trong nhân vị của họ. Nỗ lực, thiện chí xây dựng cộng đoàn bằng tạo cho mình có một tinh thần chung, đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân, biết sống cho và sống vì người khác...
Người ta nói “muốn đi nhanh thì đi một mình, nhưng muốn đi xa thì đi cùng nhau” hành trình Ơn gọi của chúng ta không thể là “đường đi một mình” nhưng có anh chị em cùng đi với ta trên đường. Con đường đó trải dài từ lúc ta mới bước chân vào dòng đến hết đời. Tuy nhiên, ta không thể bước hết con đường đó một cách bình an nếu ta không chọn Giêsu là mối dây liên kết từng người trong cộng đoàn lại với nhau, và đặt yếu tố đức ái lên trên hết mọi sự.
Tạ ơn Chúa đã chọn gọi con bước theo Chúa tron ơn gọi Đa Minh và cho con đươc sống cùng chị em trong cộng đoàn, ước mong mỗi ngày con tương quan mật thiết với Chúa và sống tình thân ái với chị em nhiều hơn, để xây dựng cộng đoàn yêu thương, thánh thiện.
Maria Hà Trang