Các Ki-tô hữu phải được giáo dục một cách toàn vẹn về bốn nhiệm vụ căn bản: hiểu biết đức tin, cử hành bí tích đức tin, sống đức tin, và cầu nguyện trong đời sống đức tin. Về việc cầu nguyện trong đời sống đức tin, Giáo lý Hội Thánh Công giáo dạy, khi cầu nguyện với Chúa phải có các tâm tình: thờ lạy, ca ngợi, tạ ơn, xin Chúa chúc lành và xin Chúa ban ơn[1]…
Trong các kinh đọc của Giáo hội Công giáo Việt Nam, có các kinh mang tâm tình thờ lạy, có kinh mang tâm tình tạ ơn, có kinh ca ngợi, có các kinh giúp hiểu biết và nuôi dưỡng đức tin. “Kinh Thờ Lạy” mà chúng ta quen đọc, tóm tắt cô đọng về điểm giáo lý quan trọng trong nhân đức thờ phượng, giúp chúng ta nuôi dưỡng tâm tình thờ lạy Chúa, giúp ta hiểu thấu chiều kích việc thờ phượng mà chúng ta đã được dạy ở điều răn thứ nhất - thờ phượng một Đức Chúa Trời và kính yêu Người trên hết mọi sự.[2]
Khi đọc lên lời “Kinh Thờ Lạy”: “Lạy Chúa, con là kẻ hèn mọn, là không trước mặt Chúa, con hết lòng thờ lạy và tin thật Chúa là đầu cội rễ mọi sự, là cùng sau hết mọi loài; Chúa đã dựng nên con, và thật là Chúa của con nữa, thì con xin dâng linh hồn và xác cùng mọi sự trong ngoài của con ở trong tay Chúa. Amen”
Khi đọc lời này, chúng ta xác quyết, thờ lạy là hành vi đầu tiên của việc thờ phượng Thiên Chúa, nghĩa là nhìn nhận thân phận mỗi người chúng ta là thụ tạo, là kẻ hèn mọn, là hư không trước mặt Thiên Chúa - Ðấng Sáng Tạo, Người là Tình Yêu vô biên và là Đấng giàu lòng thương xót.[3] Vì thế, ta thưa lên với Chúa lời kinh ngọt ngào: “Lạy Chúa, con hết lòng thờ lạy Chúa, vì Chúa đã dựng nên con và Chúa là Chúa thật của con.”Tâm tình này cũng chính là tâm tình mà tác giả Thánh vịnh đã hát lên trong kinh nguyện thờ lạy để tán dương Thiên Chúa cao cả, Ðấng dựng nên loài người chúng ta. Người chọn ta làm dân riêng của Người, để Người hướng dẫn và bao bọc chở che:
“…Hãy vào đây ta cúi mình phủ phục,
Quỳ trước tôn nhan Chúa là Đấng dựng nên ta.
Bởi chính Người là Thiên Chúa ta thờ,
Còn ta là dân Người lãnh đạo…”[4]
Thờ lạy Thiên Chúa là tôn kính và tuyệt đối thần phục Người, vì nhận biết tính hư không của thân phận chúng ta, biết sự hiện hữu của chúng ta hoàn toàn nằm trong tay Thiên Chúa, sự hiện hữu của chúng ta có một giá trị trước mặt Thiên Chúa. Chúng ta không có quyền tự quyết về mạng sống của mình; chúng ta phải tôn trọng và không được quyền hủy hoại mạng sống của mình cũng như của đồng loại; chúng ta không được giết các thai nhi vô tội, hoặc tìm cách trợ tử… hoặc làm ô nhơ thân xác mà Chúa đã dựng nên giống hình ảnh của Chúa… Thánh Tê-rê-sa A-vi-la đã khuyên: “Hãy làm điều gì tốt cho xác của bạn, để hồn bạn được vui vẻ ở trong xác.”[5]
Việc thờ lạy Thiên Chúa, cho chúng ta niềm vui bình an - giúp giải thoát chúng ta khỏi thái độ khép kín, khỏi nô lệ tội lỗi và sự sùng bái thế giới như ngẫu tượng.[6] Ta thờ phượng Thiên Chúa vì Người hiện hữu, và khi tôn kính thờ phượng Chúa, ta chứng thực rằng ta tin Thiên Chúa hiện hữu:[7]“Ngài là đầu cội rễ mọi sự, là cùng sau hết mọi loài; là an-pha và ô-mê-ga, là khởi nguyên và là cùng tận.” Thái độ thờ lạy Thiên Chúa, giúp chúng ta khiêm tốn và tin tưởng vững vàng Người sẽ nhận lời chúng ta khẩn cầu.
Thờ phượng Thiên Chúa còn giúp ích cho con người, giải thoát con người khỏi các mưu chước thế gian; vì thế ta “dâng linh hồn và xác, cùng mọi sự trong ngoài ở trong tay Chúa.” Ai không thờ phượng Thiên Chúa, không coi Thiên Chúa như chủ của sự sống và sự chết của mình, thì những thứ tội lỗi khác có thể tràn vào tâm hồn gây nguy hiểm cho người ấy.
Nhật biết, phụng sự và thờ phượng Thiên Chúa phải là ưu tiên tuyệt đối trong đời sống của ta.[8] Ta không được bội ước và tìm kiếm các thần ngoại. Nhưng nếu lúc nào đó trong cuộc đời, ta vướng phải đêm tối tâm hồn, “nếu ta đi tìm Chúa và không biết bắt đầu từ đâu, hãy cứ học cầu nguyện và cố gắng cầu nguyện mỗi ngày.”[9] Tuy nhiên, cũng cần phải nhắc mình về tâm tình không thể thiếu khi cầu nguyện là “thờ lạy và dâng mọi sự trong ngoài của ta ở trong tay Chúa.”
[1] Youcat Việt Nam số 483 (GL HTCG các số 2623-2643)
[2] Mt 4,10.
[3] GL HTCG số 2096.
[4] Tv 95,1-6.
[5] Youcat Việt Nam trg 72.
[6] GL HTCG số 2097.
[7] Youcat Việt Nam số 353
[8] Youcat Việt Nam số 352.
[9] Mẹ Tê-rê-sa Cal-cut-ta; Youcat Việt Nam tr 364.