Trong chương thứ bảy của “Tông huấn Đức Kitô đang sống,” Đức Thánh Cha Phanxicô đã dành 6 số để nói về việc đồng hành với người trẻ. Trong các số này, ngài nói về nhiệm vụ của gia đình (số 242), của cộng đồng (số 243), của những chuyên viên (số 246) trong việc đồng hành với người trẻ. Ngài cũng nói đến việc người trẻ đã nêu lên các đức tính mà họ ước ao và hy vọng tìm thấy nơi một người đồng hành với họ. Thánh Gioan Bosco người “cha và thầy của giới trẻ,” người có nhiều sáng kiến trong việc đồng hành và hướng dẫn giới trẻ, là một mẫu hình đáp ứng được các khát khao của người trẻ về một người đồng hành mà họ mong ước. Chiêm ngắm ngài hôm nay, chúng ta cầu xin cho Giáo hội có được nhiều vị đồng hành như ước ao và khát khao của người trẻ, để hướng dẫn người trẻ lớn lên và trưởng thành một cách toàn diện.
Thánh Gioan Bosco sinh ngày 16/8/1815 tại Turinô, nước Ý. Song thân của ngài là những nông dân nghèo khó. Khi Gioan Bosco lên 2 tuổi thì thân phụ qua đời. Thân mẫu Gioan Bosco phải cố gắng hết sức để nuôi cả gia đình. Gioan Bosco đã phải làm việc vất vả để giúp đỡ mẹ, trong tư chất của một người thông minh và đầy tràn sức sống. Gioan Bosco bắt đầu khao khát đi tu làm linh mục, nhưng ngài không dám nói điều đó với mẹ vì biết gia đình không có khả năng chu cấp cho ngài theo học ở chủng viện. Năm 20 tuổi, ngài vào chủng viện ở Turinô, nhờ sự nâng đỡ tài chính của nhà thần học Louis Guala. Gioan Bosco được thụ phong linh mục năm 25 tuổi (vào ngày 05/6/1841). Không bao lâu sau, ngài đã thành lập một dòng tu chuyên đào tạo các linh mục và tu huynh theo tinh thần của thánh Phanxicô Salêsiô – còn gọi là tu hội Salêdiêng Don Bosco. Ngài cũng đã thành lập một dòng nữ dành cho các chị em Salêdiêng với sự giúp đỡ của thánh nữ Maria Mazarêlô.
Cha Gioan Bosco rất yêu kính Đức Mẹ: ngài luôn kêu cầu Đức Mẹ Maria dưới tước hiệu “Đức Mẹ phù hộ các giáo hữu.” Ngài còn là một văn sĩ bình dân, viết về giáo lý, hộ giáo và giáo dục. Vị Tông Đồ vĩ đại của giới trẻ qua đời ngày 31/01/1888. Dịp kỷ niệm 100 năm ngày Gioan Bosco qua đời, Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan - Phaolô II tuyên bố Gioan Bosco là “cha và là thầy giới trẻ.”
Điểm qua cuộc đời thánh Gioan Bosco ta có thể ghi nhận: ngài đã sống đời tận hiến phục vụ trọn vẹn cho giới trẻ. Chính tình yêu như một người cha đối với giới trẻ đã thúc đẩy ngài xác quyết: “Tất cả cuộc đời cha dành cho các con.” Trong tất cả các xác quyết trên, lòng nhân hậu chiếm một chỗ đặc biệt nhất. Nhờ yêu thương giới trẻ như con cái của mình, thánh Gioan Bosco đã khám phá ra phương pháp giáo dục dự phòng,[2] giáo dục giới trẻ bằng cách dùng tình thương kết hợp với sự hiểu biết tâm lý, tận dụng khả năng khôn khéo của mình để rút ra những điều người trẻ còn giấu kín trong lòng, hoặc chính chúng cũng chưa biết; tận dụng những điều thường ngày để hướng dẫn người trẻ có được những kỹ năng sống, hầu xây dựng cho mình một nhân cách vững vàng; đồng thời cũng giúp người trẻ thực hành những đức tính cao đẹp, khám phá ra những năng lực còn tiềm ẩn, để như hạt giống, người trẻ sẽ thành cây, trổ hoa kết trái, trở nên những con người hoàn hảo.
Thực ra, nếu theo phương pháp giáo dục dự phòng của thánh Gioan Bosco thì ta sẽ thấy mình đã đáp ứng lại các đòi hỏi của người trẻ ước mong về người đồng hành của chúng. Họ muốn một nhà đồng hành với họ: là một Kitô hữu trung thành dấn thân; một người không ngừng tìm kiếm sự thánh thiện; một người bạn tâm tình mà không phán xét, tích cực lắng nghe và đáp ứng nhu cầu của họ; một người yêu thương sâu sắc và tự giác; một người thừa nhận các giới hạn của mình; một người đi bên cạnh họ, cho phép họ trở thành những người tham gia tích cực vào cuộc hành trình; hết lòng tin tưởng vào khả năng của họ; nuôi dưỡng hạt giống đức tin nơi họ, mà không mong đợi được thấy ngay những thành quả...[3]
Lạy Chúa, giới trẻ ngày nay đang sống trong một môi trường xã hội đầy những cơ hội nhưng cũng đầy những thách thức và cám dỗ. Chúng con cám ơn Chúa đã cho chúng con thánh Gioan Bosco “cha và là thầy giới trẻ.” Xin cho các bậc cha mẹ, quý thầy cô giáo, quý vị hữu trách luôn ý thức trách nhiệm của mình về việc đồng hành với người trẻ theo gương thánh Gioan Bosco. Xin cho các bạn trẻ biết mở lòng cho các vị đồng hành để được hướng dẫn tiến tới một cuộc sống có ý nghĩa và cao đẹp hơn. Amen
[1] https://tonggiaophanhanoi.org/phung-vu/hanh-cac-thanh/11319-ngay-31-01-thanh-gioan-bosco-linh-muc.html
[2] Carlo Ambrogio, “Phương pháp Giáo dục Thực hành.”
[3] ĐTC Phanxicô “Tông huấn Đức Kitô đang sống” (Christus Vivit), số 146.
[134]: Tài liệu của Cuộc Gặp gỡ Tiền Thượng đồng chuẩn bị cho khóa họp thường lệ lần thứ 15 của Thượng Hội đồng Giám mục, Rôma (24-3-2018), 10.
[134]: Tài liệu của Cuộc Gặp gỡ Tiền Thượng đồng chuẩn bị cho khóa họp thường lệ lần thứ 15 của Thượng Hội đồng Giám mục, Rôma (24-3-2018), 10.